عطف به نامه شماره ۱۵۹۵۶۲/۴۳۵۵۳ مورخ ۱۱/۸/۱۳۸۸ در اجراء اصل یکصد و بیست و سوم (۱۲۳) قانون‌اساسی جمهوری‌اسلامی‌ایران قانون تصویب متن تجدیدنظرشده کنوانسیون بین‌المللی حفظ نباتات که با عنوان لایحه به مجلس شورای اسلامی تقدیم گردیده بود با تصویب در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ ۱/۱۰/۱۳۸۹ و تأیید شورای محترم نگهبان به پیوست ابلاغ می‌گردد.
رییس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی
شماره۲۴۲۲۱۵ ۱۱/۱۱/۱۳۸۹
وزارت جهاد کشاورزی
قانون تصویب متن تجدیدنظرشده کنوانسیون بین‌المللی حفظ نباتات که در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ یکم دی‌ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۵/۱۰/۱۳۸۹ به تأیید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره ۷۱۶۴۰/۳۷۰ مورخ ۲۵/۱۰/۱۳۸۹ مجلس شورای اسلامی واصل گردیده است، به پیوست جهت اجراء ابلاغ می‌گردد.
رییس جمهور ـ محمود احمدی‌نژاد
قانون تصویب متن تجدیدنظرشده کنوانسیون بین‌المللی حفظ نباتات
ماده واحده ـ متن تجدیدنظرشده «کنوانسیون بین‌المللی حفظ نباتات» مصوب بیست و نهمین اجلاس سازمان خوار و بار و کشاورزی ملل متحد (فائو) به شرح پیوست تصویب می‌گردد و به دولت جمهوری اسلامی ایران اجازه داده می‌شود اسناد تصویب را نزد امین اسناد کنوانسیون تودیع نماید.
تبصره۱ـ رعایت اصل هفتاد و هفتم (۷۷) قانون اساسی جمهوری‌اسلامی ایران برای هرگونه اصلاح کنوانسیون در اجراء ماده (۲۱) آن، الزامی است.
تبصره۲ـ از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون، متن پیوست قانون الحاق دولت ایران به کنوانسیون بین‌المللی حفظ نباتات مصوب ۷/۴/۱۳۵۱ کأن‌لم‌یکن تلقی می‌گردد.
کنوانسیون بین المللی حفظ نباتات (متن تجدیدنظرشده جدید)
مقدمه
طرفهای متعاهد:
با تصدیق ضرورت همکاری بین¬المللی در کنترل آفات گیاهی و فرآورده¬های گیاهی و جلوگیری از گسترش بین المللی آنها و به‌ویژه ورود آنها به مناطق در معرض خطر؛
با تصدیق این که اقدامات بهداشت گیاهی باید از نظر فنی موجه و شفاف باشد و نباید به گونه‌ای به کار گرفته شود که موجب ایجاد تبعیض اجباری یا غیرموجه یا محدودیت پنهانی به‌ویژه در تجارت بین¬المللی شود؛
با تمایل به اطمینان یافتن از وجود هماهنگی نزدیک بین اقداماتی که به سمت این اهداف سوق داده شده اند.
با تمایل به تهیه چهارچوبی برای توسعه و کاربرد اقدامات هماهنگ در زمینه بهداشت گیاهی و تشریح جزئیات استانداردهای بین المللی مربوط؛
با در نظر گرفتن اصول مورد تأیید بین المللی حاکم بر حفظ گیاهان، بهداشت انسان و حیوان و محیط زیست؛ و
با توجه به موافقتنامه‌های منعقدشده در نتیجه نشست اروگوئه در مورد مذاکرات تجاری چندجانبه، از جمله موافقتنامه به‌کارگیری اقدامات بهداشتی و بهداشت گیاهی؛
به شرح زیر توافق نموده‌اند:
ماده۱ـ هدف و مسؤولیت
۱ـ طرفهای متعاهد با هدف تأمین اقدامات مشترک و مؤثر برای جلوگیری از گسترش و ورود آفات گیاهی و فرآورده¬های گیاهی و ترویج اقدامات مناسب برای کنترل آنها متعهد می‌شوند تا اقدامات قانونی، فنی و اجرائی را که در این کنوانسیون و موافقتنامه‌های تکمیلی به موجب ماده (۱۶) مشخص‌شده است اتخاذ کنند.
۲ـ هر طرف متعاهد باید مسؤولیت تحقق کلیه الزامات این کنوانسیون را در قلمرو خود بپذیرد، بدون آن‌که خدشه‌ای بر تعهدات ناشی از سایر موافقتنامه‌های بین‌المللی وارد آید.
۳ـ تقسیم مسؤولیتهای تحقق الزامات این کنوانسیون بین سازمانهای عضو فائو و دولتهای عضو آن که طرفهای متعاهد هستند باید طبق صلاحیتهای آنها انجام شود.
۴ـ طرفهای متعاهد می‌توانند در صورت اقتضاء مفاد این کنوانسیون را علاوه بــر گیاه و فرآورده های گیاهی، به محل‌های نگهداری، مواد بسته‌بندی، حمل و نقل، بار گُنج (کانتینر)، خاک و هر موجود زنده (ارگانیسم) دیگر، شیء یا ماده که استعداد میزبانی یا گسترش آفات گیاهی را دارد، به‌ویژه در صورتی‌که حمل و نقل بین المللی در آن دخیل باشد، تعمیم دهند.
ماده ۲ـ کاربرد اصطلاحات
۱ـ از نظر این کنوانسیون، اصطلاحات زیر دارای معنایی خواهد بود که در زیر به آنها داده شده است.
«منطقه شیوع پایین آفات» ـ منطقه‌ای اعم از کل یک کشور، بخشی از یک کشور، و یا تمام یا بخش‌هایی از چندین کشور ـ به گونه‌ای که توسط مقامهای صلاحیتدار مشخص شده است ـ که در آن یک آفت خاص در سطوح پایین به‌وجود می‌آید و مشمول اقدامات مؤثر مراقبتی، کنترلی یا ریشه کنی است.
«کمیسیون» ـ کمیسیون اقدامات بهداشت گیاهی که بر اساس ماده (۱۱) این کنوانسیون تأسیس شده است.
«منطقه در معرض خطر» ـ منطقه‌ای که عوامل اقلیمی شرایط مساعدی را برای رشد آفتی فراهم می سازد که حضور آن در منطقه به خسارتهای مهم اقتصادی منجر خواهد شد.
«استقرار» ـ تداوم یک آفت درون منطقه پس از ورود، برای آینده قابل پیش‌بینی.
«اقدامات هماهنگ بهداشت گیاهی» ـ اقدامات بهداشت گیاهی که توسط طرفهای متعاهد بر اساس استانداردهای بین¬المللی وضع شده است.
«طبق بندهای (۱) و (۲) ماده (۱۰) این کنوانسیون وضع شده است.
«ورود» ـ ورود یک آفت که منجر به استقرار آن شود.
«آفت» ـ هر نوع گونه، سویه، یا زیست گونه گیاهی، جانوری یا عامل بیماریزا که برای گیاهان یا فرآورده‌های گیاهی مضر باشد.
«تجزیه و تحلیل خطر آفت» ـ فرایند ارزیابی شواهد زیست شناختی یا سایر شواهد علمی و اقتصادی برای تعیین مهار شدن یا نشدن یک آفت و میزان اقدامات بهداشت گیاهی که باید برای مقابله با آن به‌کار گرفته شود.
«اقدام بهداشت گیاهی» ـ هر گونه قانون، مقرره یا روش رسمی با هدف جلوگیری از ورود و یا گسترش آفات.
«فرآورده‌های گیاهی» ـ موادی که ساختگی نبوده و از گیاه به دست می‌آید (از جمله غلات) و آن دسته از محصولات تولیدی که ذاتاً یا از طریق فرآوری، ممکن است خطر ورود یا گسترش آفات را به‌وجود آورد.
«گیاهان» ـ گیاهان زنده و قسمت‌های آن از جمله دانه و ژرم پلاسم.
«آفت قرنطینه‌ای» ـ آفتی با اهمیت اقتصادی بالقوه برای منطقه در معرض خطر به وسیله آن، که هنوز در آنجا وجود ندارد یا این که وجود دارد اما پراکندگی گسترده ندارد و به طور رسمی تحت کنترل می باشد.
«استانداردهای منطقه‌ای» ـ استانداردهایی که توسط سازمان منطقه‌ای حفظ نباتات برای راهنمایی اعضاء آن سازمان وضع شده است.
«اقلام تحت کنترل» ـ هر گونه گیاه، فرآورده گیاهی، محل نگهداری، مواد بسته‌بندی، حمل و نقل، بار گُنج (کانتینر)، خاک یا هر موجود زنده (ارگانیسم) دیگر، شیء یا موادی که قابلیت پرورش یا گسترش آفات را دارد و چنین تلقی می‌شود که نیازمند اقدامات بهداشت گیاهی است به‌ویژه در صورتی که حمل و نقل بین‌المللی در آن دخیل باشد.
«آفت غیرقرنطینه‌ای تحت کنترل» ـ آفت غیرقرنطینه‌ای که وجود آن در گیاهان برای کاشت، استفاده مورد نظر از آن گیاهان را متأثر از اثر اقتصادی غیرقابل قبول می‌کند و بنابر این در قلمرو طرف متعاهد واردکننده تحت کنترل قرار گرفته است.
«آفت تحت کنترل» ـ آفت قرنطینه‌ای یا آفت غیرقرنطینه‌ای تحت کنترل.
«دبیر» ـ دبیر کمیسیون که بر اساس ماده (۱۲) منصوب شده است.
«از نظر فنی توجیه‌شده» ـ توجیه‌شده بر اساس نتایج به‌دست آمده از طریق استفاده از تجزیه و تحلیل مناسب خطر آفت یا آزمایش و ارزیابی مقایسه‌ای دیگر از اطلاعات علمی موجود.
۲ـ معانی که در این ماده آمده است، محدود به کاربرد این کنوانسیون است و چنین تلقی نخواهد شد که بر معانی به کار رفته در قوانین یا مقررات داخلی طرفهای متعاهد تأثیر خواهد گذاشت.
ماده۳ـ ارتباط با سایر موافقتنامه‌های بین المللی
هیچ چیزی در این کنوانسیون بر حقوق و تعهدات طرفهای متعاهد به موجب موافقتنامه‌های بین¬المللی مربوط تأثیر نخواهد گذاشت.
ماده۴ـ مفاد کلی مربوط به ترتیبات سازمانی برای حفظ ملی نباتات
۱ـ هر طرف متعاهد موظف است در حد توان خود نسبت به ایجاد یک سازمان رسمی ملی حفظ نباتات با مسؤولیتهای عمده‌ای که در این ماده ذکر شده است اقدام نماید.
۲ـ مسؤولیتهای سازمان رسمی ملی حفظ نباتات شامل موارد زیر خواهد بود:
الف ـ صدور گواهینامه‌های مربوط به مقررات بهداشت گیاهی طرف متعاهد واردکننده برای محموله های گیاهی، فرآورده های گیاهی و سایر اقلام تحت کنترل؛
ب ـ نظارت بر رشد گیاهان، از جمله مناطق تحت کشت (از قبیل زمین، مزارع کشاورزی، قلمستانها، باغها، گلخانه‌ها و آزمایشگاهها) و گیاهان‌وحشی و گیاهان و فرآورده‌های گیاهی موجود در انبار یا در حال حمل، به‌ویژه با هدف گزارش‌دهی وقوع، شیوع و گسترش آفات و کنترل این آفات، از جمله گزارش‌دهی موضوع جزء (الف) بند (۱) ماده (۸) این کنوانسیون؛
پ ـ بازرسی محموله‌های گیاهی و فرآورده‌های گیـاهی در حال جابه‌جایی در رفت و آمد بین¬المللی و در صورت اقتضاء بازرسی سایر اقلام تحت کنترل، به‌ویژه با هدف جلوگیری از ورود و گسترش آفات؛
ت ـ آلودگی‌زدایی یا گندزدایی محموله‌های گیاهی، فرآورده‌های گیاهی و سایر اقلام تحت کنترل در حال جابه‌جایی در رفت و آمد بین¬المللی به منظور تحقق الزامات بهداشت گیاهی.
ث ـ حفظ مناطق در معرض خطر و شناسایی، نگهداری و نظارت بر مناطق عاری از آفت و مناطق شیوع پایین آفت.
ج ـ انجام تجزیه و تحلیل خطر آفت.
چ ـ حصول اطمینان از طریق رویه‌های مناسب، از این که امنیت بهداشت گیاهی محموله‌ها پس از گواهی در رابطه با ترکیب، جانشینی و آفت‌زدایی مجدد، قبل از صدور حفظ شده است، و
ح ـ آموزش و توسعه کارکنان
۳ـ هر طرف متعاهد باید در حدتوان خود نسبت به تأمین موارد زیر اقدام نماید:
الف ـ توزیع اطلاعات درون قلمرو طرف متعاهد در مورد آفات تحت کنترل و روش‌های جلوگیری و کنترل آنها؛
ب ـ تحقیقات و بازرسی در زمینه حفظ گیاهان؛
پ ـ صدور مقررات بهداشت گیاهی؛ و
ت ـ انجام سایر وظایفی که ممکن است برای اجراء این کنوانسیون نیاز باشد.
۴ـ هر طرف متعاهد باید شرحی از سازمان رسمی ملی حفظ نباتات خود و تغییرات در چنین سازمانی را به دبیر ارائه کند. هر طرف متعاهد در صورت درخواست، شرحی از ترتیبات سازمانی خود در زمینه حفظ گیاهان را به طرف متعاهد دیگر ارائه خواهد کرد.
ماده۵ ـ گواهی بهداشت گیاهی
۱ـ هر طرف متعاهد باید با هدف حصول اطمینان از این که گیاهان، فرآورده‌های گیاهی و سایر محموله ها و اقلام تحت‌کنترل صادره با گواهی که به موجب جزء (ب) بند (۲) این ماده صادر خواهد شد مطابقت دارد، ترتیباتی را برای گواهی بهداشت گیاهی وضع نماید.
۲ـ هر طرف متعاهد باید ترتیباتی را برای صدور گواهیهای بهداشت گیاهی طبق مقررات زیر وضع نماید:
الف ـ بازرسی و سایر فعالیتهای وابسته که منجر به صدور گواهیهای بهداشت گیاهی می‌شود فقط توسط و در چهارچوب اختیارات سازمان رسمی ملی حفظ نباتات صورت خواهد پذیرفت. صدور گواهی¬های بهداشت گیاهی توسط مأموران دولتی انجام خواهد شد که از نظر فنی واجد صلاحیت لازم هستند و توسط سازمان رسمی ملی حفظ نباتات به طور مقتضی مجاز شده‌اند تا از طرف و تحت نظارت آن، با دانش و اطلاعات در دسترس مأموران مزبور اقدام نمایند به طوری که مقامات طرفهای متعاهد واردکننده بتوانند این گواهیهای بهداشت گیاهی را با اطمینان به عنوان اسناد قابل اعتماد بپذیرند.
ب ـ اگر گواهیهای بهداشت گیاهی یا معادل الکترونیکی آنها توسط طرف متعاهد واردکننده پذیرفته شود، باید به شکل نمونه‌های مندرج در پیوست این کنوانسیون نگارش شود. این گواهیها باید با در نظر گرفتن استانداردهای بین‌المللی مربوط تکمیل و صادر شود.
پ ـ تغییرات یا اصلاحات گواهی نشده، موجب بی اعتبار شدن این گواهیها خواهد شد.
۳ـ هر طرف متعاهد متعهد می‌شود برای محموله های گیاهی یا فرآورده‌های گیاهی یا سایر اقلام تحت کنترل وارد شده به قلمرو خود، خواستار همراه بودن گواهی بهداشتی که طبق نمونه مندرج در پیوست این کنوانسیون نیست، نشود. هرگونه الزاماتی برای اظهارات اضافی باید محدود به مواردی شود که از نظر فنی توجیه‌پذیر باشد.
ماده۶ ـ آفات تحت کنترل
۱ـ طرفهای متعاهد می‌توانند انجام اقدامات بهداشت گیاهی را برای آفات قرنطینه‌ای و آفات غیرقرنطینه‌ای تحت کنترل مقرر کنند، مشروط بر این‌که این اقدامات:
الف ـ از اقدامات به کار گرفته شده در مورد همان آفات ـ در صورت وجود در درون قلمرو طرف واردکننده متعاهد ـ شدیدتر نباشد.
ب ـ به آنچه برای حفاظت از بهداشت گیاهان و یا حفظ کاربرد مورد نظر لازم است محدود شود و بتواند توسط طرف متعاهد مربوط از نظر فنی توجیه شود.
۲ـ طرفـهای متعاهد انجام اقدامات بهداشتی را برای آفات غیرمشمول، مقرر نخواهند کرد.
ماده۷ـ الزامات مربوط به واردات
۱ـ طرفهای متعاهد با هدف جلوگیری از ورود و یا گسترش آفات تحت کنترل به قلمروهای خود، دارای اختیار تام برای قانونمند کردن ورود گیاهان و فرآورده‌های گیاهی و سایر اقلام تحت کنترل طبق موافقتنامه‌های بین‌المللی حاکم هستند و به این منظور می‌توانند:
الف ـ اقدامات بهداشت گیاهی را در رابطه با ورود گیاهان، فرآورده‌های گیاهی و سایر اقلام تحت کنترل از جمله و برای مثال بازرسی، منع واردات و عمل آوری، تجویز و اتخاذ نمایند.
ب ـ از ورود گیاهان یا فرآورده‌های گیاهی یا سایر اقلام تحت کنترل یا محموله‌های آنها که با اقدامات بهداشت گیاهی تجویز یا اتخاذ شده به موجب جزء (الف) انطباق ندارد امتناع کنند، آنها را توقیف نمایند یا خواستار عمل‌آوری یا انهدام یا خارج کردن آنها از قلمرو طرف متعاهد شوند.
پ ـ انتقال حشرات تحت کنترل به درون قلمرو خویش را ممنوع یا آن را محدود کنند.
ت ـ انتقال عوامل کنترل زیست شناختی و سایر موجودات زنده (ارگانیسمهای) موضوع بهداشت گیاهی را که ادعا شده است سودمند می‌باشند، به قلمرو خود ممنوع یا آن را محدود نمایند.
۲ـ هر طرف متعاهد برای کاهش تداخل با تجارت بین‌المللی در اعمال اختیارات خویش بر اساس بند (۱) این ماده متعهد می‌گردد که موارد زیر را رعایت نماید:
الف) طرفهای متعاهد طبق قوانین بهداشت گیاهی خویش، اقداماتی را که در بند (۱) این ماده آمده است اتخاذ نخواهند کرد مگر این‌که این اقدامات از نظر ملاحظات بهداشت گیاهی ضروری و از نظر فنی نیز توجیه‌پذیر باشد.
ب) طرفهای متعاهد الزامات، محدودیتها و ممنوعیتهای بهداشت گیاهی را بلافاصله پس از وضع، منتشر و برای هر طرف یا طرفهای متعاهد که به نظر آنها ممکن است به طور مستقیم تحت تأثیر این اقدامات قرار بگیرند ارسال خواهند کرد.
پ) طرفهای متعاهد بنا به درخواست، توضیحات مربوط به الزامات، محدودیتها و ممنوعیتهای بهداشت گیاهی را در اختیار هر طرف متعاهد قرار خواهند داد.
ت) اگر یک طرف متعاهد مقرر نماید که گیاهان یا فرآورده های گیاهی خاصی فقط از طریق نقاط ورودی مشخص وارد شود، این نقاط باید طوری انتخاب شود که مانعی غیرضروری در تجارت بین المللی نباشد. طرف متعاهد باید فهرستی از این نقاط ورودی را منتشر کند و آن را برای دبیر، هر سازمان حفظ نباتات منطقه‌ای که طرف متعاهد، عضو آن می‌باشد، کلیه طرفهای متعاهدی که به عقیده طرف متعاهد ممکن است به طور مستقیم تحت تأثیر قرار بگیرند، و سایر طرفهای متعاهد بنا به درخواست ارسال کند، جز در صورتی که مقرر شده که گیاهان، فرآورده های گیاهی یا سایر اقلام تحت کنترل مربوط، گواهیهای بهداشت گیاهی را به همراه داشته باشند یا برای بازرسی یا عمل آوری ارائه شوند، محدود نمودن نقاط ورودی اعمال نخواهد شد.
ث) هرگونه بازرسی یا سایر رویه‌های بهداشت گیاهی مقررشده به وسیله سازمان حفظ نباتات یک طرف متعاهد برای محموله گیاهان، فرآورده‌های گیاهی یا سایر اقلام تحت کنترل پیشنهاد شده برای واردات، باید با توجه به امکان فساد آنها در اسرع وقت صورت پذیرد.
ج) طرفهای متعاهد واردکننده هرچه سریعتر طرف صادرکننده مربوط و یا در صورت اقتضاء طرف صادرکننده مجدد مربوط را از موارد بارز عدم مطابقت با گواهی بهداشت گیاهی آگاه خواهند نمود. طرف متعاهد صادرکننده و یا در صورت اقتضاء طرف صادرکننده مجدد مربوط باید موضوع را رسیدگی کند و در صورت درخواست، نتیجه رسیدگی‌های خود را به طرف متعاهد واردکننده مربوط اعلام دارد.
چ) طرفهای متعاهد فقط مقررات بهداشت گیاهی را وضع خواهندکرد که از نظر فنی توجیه پذیر و با خطر مربوط متناسب و بیانگر حداقل اقدامات محدودکننده موجود باشد و حداقل مانع را در مورد تردد بین المللی افراد، اجناس و وسایل نقلیه ایجاد کند.
ح) طرفهای متعاهد در صورت تغییر شرایط و به دست آمدن حقایق جدید، اطمینان حاصل خواهند نمود مقررات بهداشت گیاهی در صورت مشخص شدن عدم ضرورت آنها، بلافاصله اصلاح یا حذف شوند.
خ) طرفهای متعاهد باید حداکثر تلاش خود را به‌کار ببندند تا فهرستهای جدیدی از حشرات تحت کنترل را با استفاده از اسامی علمی آنها تهیه و به‌روز کنند و این فهرست ها را در اختیار دبیر، سازمانهای حفظ نباتات منطقه‌ای که در آن عضو هستند و در صورت درخواست سایر طرفهای متعاهد بگذارند.
د) طرفهای متعاهد باید در حد توان خویش بر آفات نظارت کنند و اطلاعات کافی را در مورد وضعیت آفات به منظور پشتیبانی از دسته‌بندی آفات و برای توسعه مقررات مناسب بهداشت گیاهی در اختیار داشته باشند و این اطلاعات را توسعه بدهند. این اطلاعات در صورت درخواست طرفهای متعاهد در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.
۳ـ یک طرف متعاهد می‌تواند اقدامات مشخص‌شده در این ماده را در مورد آفاتی اعمال کند که امکان استقرار در قلمرو آن را ندارند اما در صورت وارد شدن، آسیب اقتصادی به همراه خواهند داشت. اقداماتی که علیه این آفات اتخاذ می‌شود باید از نظر فنی توجیه‌پذیر باشد.
۴ـ طرفهای متعاهد می‌توانند اقداماتی را که در این ماده مشخص‌شده است در مورد محموله‌های گذری از طریق قلمرو آنها، فقط در صورتی اعمال نمایند که این اقدامات از نظر فنی توجیه پذیر و برای جلوگیری از ورود و یا گسترش آفات ضروری باشد.
۵ ـ هیچ چیز در این ماده مانع طرفهای واردکننده از وضع مقررات خاص، با رعایت موارد حفاظتی کافی برای ورود گیاهان و فرآورده های گیاهی و سایر اقلام تحت کنترل و آفات گیاهی به منظور تحقیقات علمی، آموزش یا سایر کاربردهای خاص نخواهد شد.
۶ ـ هیچ چیز در این ماده مانع هر طرف متعاهد از انجام اقدامات عاجل مناسب در رابطه با کشف آفت تهدیدکننده بالقوه برای قلمرو آن یا گزارش چنین کشفی نخواهد شد. چنین اقدامی هرچه زودتر ارزیابی خواهد شد تا از توجیه‌پذیر بودن تداوم آن اطمینان حاصل شود. اقدام انجام شده بلافاصله به سایر طرفهای متعاهد مربوط، دبیر و سازمان حفظ نباتاتی که طرف متعاهد، عضو آن است گزارش خواهد شد.
ماده۸ ـ همکاری بین المللی
۱ـ طرفهای متعاهد در دستیابی به اهداف این کنوانسیون در بالاترین سطح ممکن با یکدیگر همکاری خواهند کرد و به‌ویژه موارد زیر را انجام خواهند داد:
الف) همکاری در تبادل اطلاعات در مورد آفات گیاهی، به‌ویژه گزارش‌دهی از وقوع، شیوع یا گسترش آفاتی که ممکن است خطرات فوری یا بالقوه داشته باشند، طبق رویه‌هایی که ممکن است توسط کمیسیون وضع شود.
ب) تا آنجا که میسر است مشارکت در هر پویش خاص برای مبارزه با آفاتی که می‌تواند به طور جدی تولید محصول را با خطر مواجه سازد و مستلزم اقدام بین المللی برای رفع موارد اضطراری است و
پ) در حد توان، همکاری در ارائه اطلاعات فنی و زیست شناختی مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل خطر آفت.
۲ـ هر طرف متعاهد نقطه تماسی را برای تبادل اطلاعات مربوط به اجراء این کنوانسیون مشخص خواهد کرد.
ماده۹ـ سازمانهای منطقه‌ای حفظ نباتات
۱ـ طرفهای متعاهد متعهد می‌شوند در تأسیس سازمانهای منطقه‌ای حفظ نباتات در مناطق مناسب با یکدیگر همکاری کنند.
۲ـ سازمانهای منطقه‌ای حفظ نباتات به عنوان نهادهای هماهنگ‌کننده در مناطق تحت پوشش عمل خواهند کرد و در فعالیتهای گوناگون برای دستیابی به اهداف این کنوانسیون مشارکت خواهند نمود و در صورت اقتضاء اطلاعات را جمع‌آوری و منتشر خواهند کرد.
۳ـ سازمانهای منطقه‌ای حفظ نباتات در دستیابی به اهداف این کنوانسیون با دبیر همکاری و در صورت اقتضاء برای تدوین استانداردهای بین‌المللی با دبیر و کمیسیون همکاری خواهند نمود.
۴ـ دبیر، جلسات منظم مشاوره فنی را با حضور نمایندگان سازمانهای منطقه‌ای حفظ نباتات به منظور های زیر برگزار خواهد نمود:
الف) ترغیب تدوین و به‌کارگیری استانداردهای بین المللی مربوط برای اقدامات بهداشت گیاهی؛
ب) تشویق همکاری بین منطقه‌ای در ارتقاء اقدامات هماهنگ بهداشت گیاهی برای کنترل آفات و جلوگیری از گسترش و یا ورود آنها.
ماده۱۰ـ استانداردها
۱ـ طرفهای متعاهد توافق می‌کنند تا در تدوین استانداردهای بین¬المللی طبق رویه‌های متخذه توسط کمیسیون همکاری نمایند.
۲ـ استانداردهای بین¬المللی توسط کمیسیون تصویب خواهد شد.
۳ـ استانداردهای منطقه‌ای باید با اصول این کنوانسیون سازگار باشد. اگر این استانداردها در سطح وسیعی قابل اجراء باشد می توان آنها را برای بررسی به منظور انتخاب آنها به عنوان استانداردهای بین¬المللی برای اقدامات بهداشت گیاهی در اختیار کمیسیون قرار داد.
۴ـ طرفهای متعاهد در زمانی که فعالیتهای مربوط به این کنوانسیون را متقبل می‌شوند باید استانداردهای بین¬المللی را در صورت اقتضاء مدنظر قرار دهند.
ماده ۱۱ـ کمیسیون اقدامات بهداشت گیاهی
۱ـ طرفهای متعاهد موافقت خود را با تأسیس کمیسیون اقدامات بهداشت گیاهی در چهارچوب سازمان غذا و خواربار سازمان ملل متحد (فائو) اعلام می‌کنند.
۲ـ وظیفه کمیسیون ترغیب اجراء کامل اهداف کنوانسیون و به‌ویژه موارد زیر می‌باشد:
الف) بررسی وضعیت حفظ گیاهان در جهان و نیاز به اقدام برای کنترل گسترش بین المللی آفات و ورود آنها به مناطق در معرض خطر؛
ب) استقرار و تحت نظر قراردادن ترتیبات و روش‌های نهادی لازم به منظور تدوین و تصویب استانداردهای بین المللی و تصویب استانداردهای بین المللی؛
پ ) تدوین قواعد و تشریفاتی برای حل و فصل اختلافات طبق ماده(۱۳) این کنوانسیون؛
ت) ایجاد نهادهای زیرمجموعه کمیسیون که ممکن است برای اجراء صحیح وظایف آن، ضروری باشد؛
ث) تصویب دستورالعمل‌هایی برای به رسمیت شناختن سازمانهای حفظ نباتات منطقه‌ای؛
ج) ایجاد همکاری باسایر سازمانهای بین¬المللی مربوط پیرامون موضوعات مورد حکم در این کنوانسیون؛
چ) تصویب پیشنهادهایی برای اجرائی ساختن کنوانسیون در صورت نیاز؛ و
ح) انجام سایر وظایف مشابهی که ممکن است برای تحقق اهداف این کنوانسیون لازم باشد.
۳ـ عضویت در کمیسیون برای تمامی طرفهای متعاهد آزاد است.
۴ـ هر طرف متعاهد می‌تواند نماینده‌ای را جهت شرکت در جلسات کمیسیون معرفی کند و یک علی‌البدل، کارشناسان و مشاوران نیز می‌توانند وی را همراهی کنند. افراد علی‌البدل، کارشناسان و مشاوران می‌توانند در رسیدگی‌های کمیسیون شرکت کنند اما حق رای ندارند، مگر در صورتی که فرد علی‌البدل به طور مقتضی برای جانشینی نماینده مجاز شده باشد.
۵ ـ طرفهای متعاهد هر تلاشی را برای رسیدن به توافق در کلیه موضوعات از طریق اجماع مبذول خواهند نمود. اگر کلیه این تلاش‌ها برای رسیدن به اجماع به نتیجه‌ای نرسد و هیچ توافقی حاصل نگردد، در نهایت تصمیم توسط اکثریت دوسوم طرفهای متعاهد حاضر و رأی‌دهنده اتخاذ خواهد شد.
۶ ـ هر سازمان عضو فائو که یک طرف متعاهد است و کشورهای عضو آن سازمان عضو که طرفهای متعاهد می‌باشند طبق اساسنامه و قواعد کلی فائو با اعمال تغییر و تعدیل‌های لازم، حقوق عضویت خود را اعمال خواهند کرد و تعهدات عضویت خود را انجام خواهند داد.
۷ـ کمیسیون می‌تواند آئین کار خود را که با این کنوانسیون یا اساسنامه فائو ناسازگار نخواهد بود، تصویب و در صورت اقتضاء، آن را اصلاح کند.
۸ ـ رئیس کمیسیون، اجلاس عادی سالانه کمیسیون را برگزار خواهد کرد.
۹ـ جلسات ویژه کمیسیون توسط رئیس کمیسیون و به درخواست حداقل یک‌سوم اعضاء آن تشکیل خواهد شد.
۱۰ـ کمیسیون، رئیس و حداکثر دو نایب رئیس خود را انتخاب خواهد کرد که هر کدام از آنها برای یک دوره دو ساله خدمت خواهند نمود.
ماده۱۲ـ دبیرخانه
۱ـ دبیر کمیسیون، توسط مدیر کل فائو انتخاب خواهد شد.
۲ـ کارکنانی که برای این دبیرخانه مورد نیاز هستند به دبیر کمک خواهند کرد.
۳ـ دبیر، مسؤول اجرای سیاستها و فعالیتهای کمیسیون و انجام سایر وظایفی می‌باشد که ممکن است توسط این کنوانسیون به وی محول شود و در این رابطه به کمیسیون گزارش خواهد داد.
۴ـ دبیر موارد زیر را منتشر خواهد کرد:
الف) استانداردهای بین المللی برای کلیه طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ تصویب آنها؛
ب) فهرستهای نقاط ورودی به موجب جزء (ت) بند (۲) ماده (۷) این کنوانسیون که توسط طرفهای متعاهد مشخص‌شده است، برای کلیه طرفهای متعاهد؛
پ) فهرستهای آفات تحت کنترل که ورود آنها ممنوع شده است یا در جزء (خ) بند (۲) ماده (۷) این کنوانسیون به آنها اشاره شده است برای کلیه طرفهای متعاهد و سازمانهای منطقه‌ای حفظ نباتات؛
ت) اطلاعات دریافتی از طرفهای متعاهد در رابطه با الزامات، محدودیتها و ممنوعیتهای بهداشت گیاهی، موضوع جزء (ب) بند (۲) ماده (۷) این کنوانسیون و توصیف سازمان رسمی ملی حفظ نباتات موضوع بند (۴) ماده (۴) این کنوانسیون.
۵ ـ دبیر برای جلسات کمیسیون و استانداردهای بین¬المللی، ترجمه اسناد را به زبانهای رسمی فائو آماده خواهد کرد.
۶ـ دبیر در نیل به اهداف کنوانسیون با سازمانهای منطقه‌ای حفظ نباتات همکاری خواهد نمود.
ماده۱۳ـ حل و فصل اختلافات
۱ـ اگر در رابطه با تفسیر یا اجراء این کنوانسیون، اختلافی به‌وجود آید یا یک طرف متعاهد ملاحظه نماید که اقدام طرف متعاهد دیگر با تعهدات طرف اخیر به موجب مواد (۵) و (۷) این کنوانسیون، به‌ویژه در زمینه مبنای ممنوعیت یا محدودیت واردات گیاهان، فرآورده های گیاهی یا سایر اقلام تحت کنترل که مبدأ آنها قلمرو وی می‌باشد در تضاد است، طرفهای متعاهد مربوط هر چه سریعتر در جهت حل اختلاف با یکدیگر مشورت خواهند کرد.
۲ـ اگر نتوان اختلاف را از طریق روش موضوع بند (۱) فوق حل نمود، طرف یا طرفهای متعاهد مربوط می‌توانند از مدیرکل فائو تقاضا کنند تا کارگروهی از کارشناسان را تعیین نماید تا طبق قواعد و تشریفاتی که ممکن است به وسیله کمیسیون تدوین شود موضوع را بررسی نماید.
۳ـ این کارگروه شامل نماینده‌های منتخب هر طرف متعاهد مربوط خواهد بود. کارگروه مزبور موضوع مورد اختلاف را با در نظر گرفتن تمامی اسناد و سایر انواع شواهد ارائه‌شده توسط طرفهای متعاهد مربوط بررسی خواهد کرد. این کارگروه گزارشی را در مورد جنبه‌های فنی اختلاف به منظور حل و فصل آن تهیه خواهد کرد. تهیه گزارش و تأیید آن طبق قواعد و تشریفات تدوین‌شده توسط کمیسیون خواهد بود و مدیر کل این گزارش را برای طرفهای متعاهد ارسال خواهد نمود. این گزارش درصورت درخواست نهاد صلاحیتدار سازمان بین المللی مسؤول حل اختلافهای تجاری، برای آن ارسال خواهد شد.
۴ـ طرفهای متعاهد همچنین توافق می‌نمایند که توصیه‌های این کارگروه، اگرچه ماهیتاً لازم‌الاجراء نمی‌باشد، مبنای بررسی مجدد موضوع توسط طرفهای متعاهد خواهدبود که بدون آن، عدم توافق ایجاد خواهد شد.
۵ ـ طرفهای متعاهد مربوط، در پرداخت هزینه‌های کارشناسی مشارکت خواهندکرد.
۶ ـ مفاد این ماده مکمل تشریفات حل و فصل اختلاف پیش‌بینی‌شده در سایر موافقتنامه‌های بین‌المللی خواهد بود که به موضوعات تجاری می پردازند و آنها را لغو نخواهد کرد.
ماده۱۴ـ جانشینی موافقتنامه‌های قبلی
این کنوانسیون، کنوانسیون بین المللی اتخاذ اقداماتی برای مبارزه با حشرات برگ‌خوار مورخ سوم نوامبر ۱۸۸۱ میلادی (۱۲/۸/۱۲۶۰هجری‌شمسی)، کنوانسیون الحاقی که در برن در تاریخ ۱۵ آوریل ۱۸۸۹ میلادی (۲۶/۱/۱۲۶۸ هجری‌شمسی) به امضاء رسید و همچنین کنوانسیون بین‌المللی حفظ نباتات که در تاریخ ۱۶ آوریل ۱۹۲۹ میلادی (۲۷/۱/۱۳۰۸ هجری‌شمسی) در رم به امضاء رسید را فسخ خواهد کرد و بین طرفهای متعاهد جانشین آنها خواهد شد.
ماده۱۵ـ قلمرو سرزمینی
۱ـ هر طرف متعاهد می‌تواند در زمان تصویب یا الحاق یا هر زمان دیگر پس از آن، اعلامیه‌ای را برای مدیر کل فائو ارسال کند مبنی بر این که این کنوانسیون به تمام یا هر یک از قلمروهایی که آن طرف، مسؤول روابط بین‌المللی آن است تعمیم خواهد یافت و این کنوانسیون از سی اُمین روز پس از دریافت اطلاعیه توسط مدیر کل در مورد کلیه قلمروهای مشخص‌شده در اعلامیه اعمال خواهد شد.
۲ـ هر طرف متعاهدی که طبق بند (۱) این ماده اعلامیه ای را برای مدیرکل فائو ارسال داشته است می‌تواند در هر زمانی با ارسال اعلامیه دیگری، حیطه شمول هر اعلامیه پیشین را اصلاح یا اعمال مفاد این کنوانسیون را در رابطه با هر قلمرویی فسخ نماید. اصلاح یا فسخ مزبور درسی اُمین روز پس از دریافت اعلامیه توسط مدیر کل نافذ خواهد شد.
۳ـ مدیر کل فائو، کلیه طرفهای متعاهد را از دریافت هر اعلامیه به موجب این ماده آگاه خواهد کرد.
ماده۱۶ـ موافقتنامه‌های تکمیلی
۱ـ طرفهای متعاهد می‌توانند به منظور بر طرف ساختن مشکلات خاص حفظ گیاهان که نیاز به توجه یا اقدام ویژه دارند موافقتنامه‌های تکمیلی را منعقد کنند. این موافقتنامه‌ها می‌تواند در مورد مناطق خاص، آفات خاص، گیاهان و فرآورده های گیاهی خاص، روش‌های خاص حمل و نقل بین المللی گیاهان و فرآورده های گیاهی یا سایر موارد تکمیلی مفاد این کنوانسیون قابل اجراء باشد.
۲ـ هر کدام از این موافقتنامه‌های تکمیلی برای هر طرف متعاهد پس از پذیرش طبق مفاد موافقتنامه‌های تکمیلی مربوط، لازم‌الاجراء خواهد شد.
۳ـ موافقتنامه‌های تکمیلی، هدف این کنوانسیون را ترغیب خواهد کرد و با اصول و مفاد این کنوانسیون و همچنین با اصول شفافیت، عدم تبعیض و پرهیز از محدودیت‌های پنهانی، به‌ویژه در تجارت بین‌الملل مطابقت خواهد داشت.
ماده۱۷ـ تصویب و الحاق
۱ـ این کنوانسیون برای امضاء کلیه کشورها تا تاریخ اول می ۱۹۵۲ میلادی (۱۱/۲/۱۳۳۱ هجری‌شمسی) مفتوح می‌باشد و در نزدیکترین تاریخ ممکن تصویب خواهد شد. اسناد تصویب نزد مدیرکل فائو سپرده خواهد شد و وی تاریخ آن را به هر کدام از کشورهای امضاءکننده اعلام خواهد نمود.
۲ـ به محض لازم‌الاجراء شدن این کنوانسیون طبق ماده (۲۲) این کنوانسیون، کنوانسیون برای الحاق کشورهای غیرامضاءکننده و سازمانهای عضو فائو مفتوح خواهد بود، الحاق از طریق سپردن سند الحاق نزد مدیر کل فائو انجام خواهد شد و وی کلیه طرفهای متعاهد را از این امر آگاه خواهد ساخت.
۳ـ زمانی که یک سازمان عضو فائو، طرف متعاهد این کنوانسیون می‌شود، سازمان عضو طبق مفاد بند (۷) ماده (۲) اساسنامه فائو در صورت اقتضاء در زمان الحاق خود، اصلاحات یا توضیحات در مورد اعلامیه صلاحیت ارائه‌شده خود بر اساس بند(۵) ماده (۲) اساسنامه فائو را که ممکن است در پرتو پذیرش این کنوانسیون لازم باشد، اعلام خواهد کرد. هر طرف متعاهد این کنوانسیون می‌تواند در هر زمانی از یک سازمان عضو فائو که طرف این کنوانسیون می‌باشد، درخواست نماید تا در مورد این‌که بین سازمان عضو و کشورهای عضو آن، کدامیک مسؤول اجراء هر موضوع خاص مورد حکم توسط این کنوانسیون می‌باشد، اطلاعاتی را ارائه نماید. سازمان عضو، ظرف زمان متعارف این اطلاعات را فراهم خواهد ساخت.
ماده۱۸ـ طرفهای غیر متعاهد
طرفهای متعاهد، هر کشور یا سازمان عضو فائو را که عضو این کنوانسیون نمی‌باشد، تشویق به پذیرش آن خواهند کرد و هر طرف غیر عضو را ترغیب به اعمال اقدامات بهداشت گیاهی سازگار با مفاد این کنوانسیون و هر استاندارد بین¬المللی مصوب به موجب آن، خواهند نمود.
ماده ۱۹ـ زبانها
۱ـ زبانهای معتبر این کنوانسیون، تمامی زبان های رسمی فائو خواهد بود.
۲ـ هیچ چیز در این کنوانسیون به‌گونه‌ای تفسیر نخواهد شد که طرفهای متعاهد را ملزم به فراهم کردن و انتشار اسناد یا تهیه نسخه هایی از آنها به غیر از زبان (های) طرف متعاهد سازد جز در مواردی که در بند (۳) زیر بیان شده است:
۳ـ اسناد زیر حداقل به یکی از زبان های رسمی فائو خواهد بود:
الف) اطلاعات تهیه شده طبق بند (۴) ماده (۴) این کنوانسیون؛
ب) یادداشتهای پشتوانه‌ای که اطلاعات کتابشناسی اسناد منتقل‌شده طبق جزء (ب) بند (۲) ماده (۹) این کنوانسیون را فراهم می‌کنند؛
پ) اطلاعاتی که طبق جزءهای (ب)، (ت)، (خ) و (د) بند (۲) ماده (۷) این کنوانسیون تهیه شده است؛
ت) یادداشت‌هایی که اطلاعات کتابشناسی و خلاصه‌ای از اسناد مربوط در مورد اطلاعات تهیه شده طبق جزء (الف) بند (۱) ماده (۸) این کنوانسیون را فراهم می‌کنند؛
ث) درخواستهای اطلاعات از طرف نقاط تماس و همچنین پاسخ به این درخواستها، اما نه شامل اسناد پیوست آنها؛
ج) هر سنـدی که توسط طرفهای متعاهد برای جلسات کمیسیون در دسترس قرار می‌گیرد.
ماده۲۰ـ کمک فنی
طرفهای متعاهد به منظور تسهیل اجراء این کنوانسیون موافقت می‌کنند تا تأمین کمک‌های فنی به طرفهای متعاهد به ویژه آنهایی که طرفهای متعاهد در حال توسعه هستند را به صورت دو جانبه یا از طریق سازمانهای بین¬المللی مربوط ترغیب نمایند.
ماده۲۱ـ اصلاحات
۱ـ هر پیشنهاد یک طرف متعاهد برای اصلاح این کنوانسیون به مدیرکل فائو ارسال خواهد شد.
۲ـ هر گونه اصلاحیه پیشنهادی این کنوانسیون که توسط مدیر کل فائو از یک طرف متعاهد دریافت می‌شود برای تصویب به جلسه عادی یا فوق‌العاده کمیسیون ارائه خواهد شد و اگر اصلاحیه شامل تغییرات فنی مهم باشد یا تعهدات اضافی را برای طرفهای متعاهد وضع نماید، توسط کارگروه مشورتی متشکل از کارشناسان که توسط فائو، قبل از کمیسیون برگزار می‌شود، بررسی خواهد شد.
۳ـ اعلام هر اصلاحیه پیشنهادی این کنوانسیون، به غیر از اصلاحیه‌های پیوست، توسط مدیر کل فائو حداکثر تا زمانی که دستور جلسه کمیسیون که در آن، موضوع باید مورد ارزیابی قرارگیرد فرستاده می‌شود، برای طرفهای متعاهد ارسال خواهد شد.
۴ـ هر اصـلاحیه پیشنهادی این کنوانسیون مستلزم تصویب کمیسیون است و در سی‌اُمین روز پس از پذیرش توسط دو سوم طرفهای متعاهد لازم‌الاجراء خواهد شد. از نظر این ماده، سندی که توسط یک سازمان عضو فائو سپرده شده است به عنوان سندی اضافه بر اسنادی که توسط کشورهای عضو سازمان مزبور سپرده شده است، محسوب نمی‌شود.
۵ ـ در هر حال اصلاحیه‌هایی که شامل تعهدات جدید برای طرفهای متعاهد هستند، در مورد هر طرف متعاهد فقط از طریق پذیرش آن طرف و از سی‌اُمین روز پس از پذیرش مزبور لازم‌الاجراء خواهد شد. اسناد پذیرش اصلاحیه‌های مربوط به تعهدات جدید نزد مدیر کل فائو سپرده خواهد شد و وی کلیه طرفهای متعاهد را از دریافت پذیرش و لازم‌الاجراء شدن اصلاحیه‌ها مطلع خواهد ساخت.
۶ ـ پیشنهادهای اصلاح نمونه گواهیهای بهداشت گیاهی مندرج در پیوست این کنوانسیون برای دبیر ارسال خواهد شد و توسط کمیسیون برای تصویب، بررسی خواهد شد. اصلاحیه‌های مصوب نمونه گواهیهای بهداشت گیاهی مندرج در پیوست این کنوانسیون نود روز پس از اعلام آنها توسط دبیر به طرفهای متعاهد، نافذ خواهد شد.
۷ـ از نظر این کنوانسیون، نسخه قبلی گواهیهای بهداشت گیاهی برای مدتی حداکثر دوازده ماه از زمان نافذ شدن اصلاحیه نمونه گواهیهای بهداشت گیاهی مندرج در پیوست این کنوانسیون از لحاظ قانونی از اعتبار برخوردار خواهد بود.
ماده۲۲ـ لازم‌الاجراء شدن
به محض آن‌که این کنوانسیون توسط سه کشور امضاء کننده به تصویب برسد، بین کشورهای مذکور لازم‌الاجراء خواهد شد. این کنوانسیون برای هر کشور یا سازمان عضو فائو که متعاقباً آن را تصویب کند یا به آن ملحق شود، از تاریخ سپردن سند تصویب یا الحاق آن، لازم‌الاجراء خواهد شد.
ماده ۲۳ـ فسخ
۱ـ هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمانی عضویت خود در این کنوانسیون را با ارسال اطلاعیه‌ای به مدیر کل فائو فسخ کند. مدیر کل فائو بلافاصله کلیه طرفهای متعاهد را از این موضوع مطلع خواهد ساخت.
۲ـ فسخ عضویت، یک سال پس از تاریخ دریافت اطلاعیه توسط مدیر کل فائو نافذ خواهد شد.
