پروتکل مربوط به مداخله دردریاهای آزاددرصورت بروزآلودگی ناشی از موادی غیرازنفت -لندن

دریاهای آزاد درصورت بروز آلودگی غیرنفتی

ماده واحده  به دولت اجازه داده می شود به کنوانسیون بین المللی مداخله در دریاهای آزاد درصورت بروز سوانحالودگی نفتی مشتمل بر ی مقدمه ، ( ۱۷ ) ماده و یک پیوست و پروتکل مداخله در دریاهای آزاد درصورت بروز الودگی ناشی از مواد غیرنفتی مشتمل بر یک مقدمه و ( ۱۱ ) ماده به شرح پیوست ملحق شود و اسناد الحاق را تسلیم نماید.

تبصره  ارجاع اختلافهای ناشی از اجرای این کنوانسیون به مصالحه یا داوری با تصویب مراجع ذیصلاح قانونی خواهد بود.
کنوانسیون بین المللی مربوط به مداخله در دریاهای آزاد درصورت بروز سوانح آلودگی نفتی
کشور های عضو این کنوانسیون :
با آگاهی از نیاز به حمایت از منافع ملتهای خود در مقابل پیامدهای شدید سانحه دریایی ناشی از خطر آلودگی نفتی دردریا و خطوط ساحلی .
با اعتقاد به اینکه تحت این شرایط ممکن است اقداماتی با خصوصیت استثنایی برای حمایت از چنین منافعی دردریاهای آزاد ضروری باشد و اینکه اینگونه اقدامات تأثیری بر اصل آزادی دریاهای آزاد نخواهد داشت ، به قرار زیرتوافق نموده اند :
ماده ۱- ۱ اعضای این کنوانسیون می توانند در صورت لزوم به دنبال بروز سانحه دریایی و یا عملیات متعاقب آن به منظور جلوگیری ، کاهش یا رفع خطرات شدید و قریب الوقوع از خطوط ساحلی یا منافع ذی ربط خود در اثر آلودگی یا تهدید آلودگی دریا بوسیله نفت که منطقاً منجر شدن آن به پیامدهای زیانبار بزرگ قابل انتظار می باشد، اقداماتی را دردریاهای آزاد به عمل آورند.
۲ – با این حال براساس این کنوانسیون هیچگونه اقدامی علیه کشتی هایی که تحت مالکیت یا بهره برداری یک کشورقرار داشته و در آن زمان تنها در ارتباط با ارائه خدمات غیرتجاری دولتی بکار گرفته شده اند نباید انجام پذیرد.
ماده ۲ از نظر این کنوانسیون .
به معنی تصادم کشتی ها به گل نشستن یا دیگر حوادث دریانوردی یا دیگر اتفاقات بر روی یک « دریایی » ۱ سانحه
کشتی یا خارج از آن که منجر به ورود خسارت های عمده یا تهدید قریب الوقوع از جهت ورود خسارات عمده به کشتی یا کالا می شود ، می باشد.
عبارت است از : « کشتی »
الف  هرگونه شناور اقیانوس پیما از هر نوع که باشد .
ب  هرگونه وسیله متحرک شناور در آب ، به استثنای تأسیسات یا وسایل مربوط به اکتشافات و بهره برداری منابع
بستر دریا ، کف اقیانوس و زیر آن .
به معنی نفت خام ، نفت سوخت ، نفت دیزل و روغن روان کننده می باشد. « نفت » .
عبارت است از منافع کشور ساحلی که بطور مستقیم تحت تأثیر سانحه دریایی یا تهدید ناشی از « منافع ذیربط »
آن قرار گرفته ، مانند :
الف  فعالیتهای ساحلی دریایی ، بندری یا داخل خور ، از جمله فعالیتهای ماهیگیری که وسیله اصلی امراز معاش
اشخاص ذیربط می باشد.
ب  جاذبه های توریستی منطقه مربوط .
ج  سلامت مردم ساحل نشین و سالم ماندن منطقه مربوط ، از جمله حفظ منابع زنده دریایی و حیات وحش .
به معنی سازمان مشوتی بین الدولی دریانوردی می باشد. « سازمان »
ماده ۳ -هنگامی که کشور ساحلی در اعمال حقوق خود اقداماتی را برابر ماده ( ۱) به عمل آورد ، مقررات زیر اعمال
می شود :
الف – قبل از انجام هرگونه اقدامی ، کشور ساحلی باید با دیگر کشور هایی که متأثر از سانحه دریایی بوده اند، بویژه کشور یا کشور های صاحب پرچم ، مشورت نماید.
ب – کشور ساحلی باید بدون تأخیر اقدامات مورد نظرش را به هر شخص حقیقی یا حقوقی که برای آن کشورمشخص بوده یا در حین مشورت مشخص شود که دارای منافعی هستند که منطقاً ممکن است تحت تأثیر آن اقداماتقرار گیرند ، اطلاع دهد. کشور ساحلی باید هر نقطه نظری را که ممکن است آنها عنوان نمایند، مورد توجه قرار دهد.
ج – کشور ساحلی می تواند قبل از انجام هر اقدامی با کارشناسان مستقل مشورت نماید. اسامی اینگونه کارشناسان بایداز فهرستی که نزد سازمان نگهداری می شود انتخاب شود.
د  در وضعیت های فوق العاده اضطراری که اقدامات لازم باید فوری انجام پذیرد ، کشور ساحلی می تواند بدون اطلاع قبلی یا مشورت یا ادامه مشورتی که از پیش آغاز شده است ، به علت شرایط اضطراری اقدامات لازم را به عمل آورد.
ه کشور ساحلی باید قبل از انجام اینگونه اقدامات و همچنین در خلال انجام آن ، حداکثر تلاش خود را به منظوراجتناب از به خطر انداختن جان افراد به کار برده و در ارائه هرگونه کمک به اشخاصی که در معرض خطر قرار داشته و
نیازمند به اینگونه کمکها می باشند ، اهتمام نماید و درموارد مقتضی موجبات مراجعت کارکنان کشتی به کشورشان را
تسهیل نموده و هیچگونه مانعی در این مورد ایجاد ننماید.
و  اقدامات انجام شده در اعمال ماده ( ۱) باید بدون تأخیر به کشور ها و اشخاص حقیقی یا حقوقی شناخته شده ذیربط
، همچنین به دبیرکل سازمان اطلاع داده شود.
ماده ۴ -۱ تحت نظارت سازمان باید فهرستی از اسامی کارشناسان که موجب ماده ( ۳) این کنوانسیون مورد پیش بینی
قرارگرفته اند، تهیه و تنظیم و نگهداری شود و سازمان باید مقررات لازم را در این ارتباط از جمله در مورد تعیین
صلاحیتهای لازم ، تدوین نماید.
۲ -معرفی افراد برای درجه در فهرست می تواند به وسیله کشور های عضو سازمان و یا اعضای این کنوانسیون صورت
پذیرد. دستمزد کارشناسان براساس خدمات ارائه شده ، توسط کشو رهای استفاده کننده از این گونه خدمات پرداخت
خواهد شد.
ماده ۵ -۱ اقدامات به عمل آمده توسط کشور ساحلی براساس ماده ( ۱) باید با میزان خسارت واقعی یا خسارت هایی که آن کشور را تهدید می کند، متناسب باشد.
۲ -چنین اقداماتی نباید از آنچه به صورت منطقی برای رسیدن به اهداف مذکور در ماده ( ۱) لازم است ، فراتر باشد و
باید به محض دستیابی به آن اهداف متوقف شود. اقدامات مزبور نباید به گونه ای غیرضروری با حقوق و منافع کشورصاحب پرچم ، کشور های دیگر و یا هر شخص حقیقی یا حقوقی ذیربط ، برخورد داشته باشد.
۳ -در ارزیابی اینکه آیا اقدامات متناسب با میزان خسارت می باشد مراتب زیر باید در نظر گرفته شود :
الف  میزان و احتمال خسارت قریب الوقوع در صورت عدم اجرای آن اقدامات، و.
ب  احتمال مؤثر بودن آن اقدامات ، و .
ث  میزان خساراتی که ممکن است بر اثر انجام اقدامات مزبور ایجاد شود.
ماده ۶ -هر عضوی که در جهت خلاف مقررات کنوانسیون حاضر اقداماتی را انجام داده که موجب ورود خسارت به دیگران شده باشد، به پرداخت غرامت به میزان خسارات ناشی از اقداماتی که به طور منطقی از آنچه برای نیل به اهداف مذکور درماده ( ۱) لازم است فراتر می باشد ، ملزم می شود.
ماده ۷ -هیچیک از مفاد این کنوانسیون هرگونه حق ، وظیفه ، امتیاز و مصونیتی که به گونه دیگری قابل اعمال بوده
را تضییع نکرده و یا هریک از اعضاء و یا هر شخص حقیقی یا حقوقی ذینفع را از هرگونه وسیله جبران خسارتی که به
نحو دیگری قابل اعمال است محروم نخواهد کرد مگر اینکه به صورت صریح قید شده باشد.
ماده ۸  -۱ هرگونه اختلاف بین اعضاء از نظر مغایرت اقدامات انجام شده براساس ماده ( ۱) با مفاد این کنوانسیون ،لزوم پرداخت غرامت به موجب ماده ( ۶) و میزان چنین غرامتی ، اگر با انجام گفتگو بین اعضای درگیر ، یا بین عضوی که آن اقدامات را انجام داده و خواهان های حقیقی و یا حقوقی ، حل و فصل نشده باشد، چنانچه طرفها به صورت دیگری نیز توافق ننمایند ، به درخواست هریک از طرفهای ذیربط به مصالحه ارجاع و چنانچه مصالحه باموفقیت همراه نباشد ، به داوری به صورتی که در پیوست این کنوانسیون درنظرگرفته شده ، ارجاع می شود.
۲ -عضوی که اقداماتی انجام داده حق نداد تنها بر این اساس که توسل به همه طرق جبران خسارت به موجب قوانین داخلی در دادگاهایش به عمل نیامده ، در مقابل درخواست مصالحه یا داوری برابر مفاد بند پیشین خودداری نماید.
ماده ۹ -۱ این کنوانسیون برای امضاء تا دهم دی ماه یک هزار و سیصد و چهل و نه هجری شمسی برابر با سوم دسامبر سال یکهزار و نهصد و هفتاد میلادی و از آن پس برای الحاق مفتوح می باشد.
۲ -کشور های عضو سازمان ملل متحد یاهر نمایندگی تخصصی مربوط به آن یا آژانس بین المللی انرژی اتمی یا اعضای اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری می توانند به صورتهای زیر عضو این کنوانسیون شوند.
الف  -امضای بدون شرط تصویب ، پذیرش یا تأیید.
ب – امضای منوط به تصویب ، پذیرش یا تأیید که به دنبال آن تصویب ، پذیرش یا تأیید ، انجام گیرد ، یا .
ج  -الحاق .
ماده ۱۰  -۱ تصویب ، پذیرش ، تأیید یا الحاق با تسلیم سند رسمی به همین مضمون به دبیرکل سازمان ، رسمیت خواهد یافت .
۲ -تسلیم هر سند تصویب ، پذیرش ، تأیید یا الحاق پس از لاز مالاجرا شدن اصلاحیه این کنوانسیون در ارتباط با کلیه اعضای موجود یا پس از انجام کلیه اقدامات لازم برای لازم الاجرا شدن اصلاحیه در ارتباط با اعضای فوق ، شامل کنوانسیون تغییر یافته توسط اصلاحیه تلقی خواهد شد.
ماده ۱۱ – ۱ این کنوانسیون در نودمین روز پس از تاریخ امضای دولتهای پانزده کشور به صورت امضای بدون شرط تصویب ، پذیرش ، تأیید ، یا با تسلیم اسناد تصویب ،پذیرش ، تأیید یا الحاق به دبیرکل سازمان، لازم الاجرا خواهد شد.
۲ -برای هر کشوری که بعداً این کنوانسیون را تصویب، پذیرش ، یا تأیید نموده یا به آن ملحق می شود ، زمان
لازم الاجرا شدن آن در نودمین روز پس از تسلیم سند مربوط توسط آن کشور می باشد.
ماده ۱۲ – ۱ این کنوانسیون می تواند توسط هر عضوی در هر زمان پس از تاریخ لازم الاجرا شدن کنوانسیون برای آن
کشور ، مورد انصراف قرار گیرد.
۲ -انصراف با تسلیم یک سند به دبیرکل سازمان نافذ می شود.
۳ -انصراف یک سال یا مدت طولانی تری که در سند انصراف بدان تصریح شده پس از تسلیم سند انصراف به دبیرکل سازمان ، نافذ می شود.
ماده ۱۳  -۱ در مواردی که مسئولیت اداره امور سرزمین به عهده سازمان ملل متحد بوده یا مسئولیت روابط بین المللی یک سرزمین به عهده هر کشور عضو این کنوانسیون می باشد، اشخاص یاد شده باید در کمترین زمان ممکن بامقامات صلاحیت دار در آن سرزمین مشورت نموده یا با انجام اقدامات مناسب دیگر موجبات شمول این کنوانسیون را نسبت به آن سرزمین فراهم نماید و می توانند در هر زمانی به وسیله یک اطلاعیه کتبی به دبیرکل سازمان اعلام نمایند که حیطه شمول این کنوانسیون نسبت به آن سرزمین نیز گسترش می یابد.
۲ -حیطه شمول این کنوانسیون از تاریخ دریافت آن اطلاعیه و یا از هر تاریخ دیگری که در آن اطلاعیه قید شده ، به سرزمین یاد شده در آن ، گسترش می یابد.
۳- سازمان ملل متحد یا هر عضوی که به موجب بند ( ۱) این ماده اطلاعیه ای صادر نموده می تواند در هر زمان ، پس
از تاریخی که شمول کنوانسیون به یک سرزمین به ترتیب فوق گسترش یافته ، از طریق اطلاعیه کتبی به دبیرکل
سازمان اعلام نماید که شمول این کنوانسیون در مورد سرزمین یاد شده دراطلاعیه ، متوقف می شود.
۴ -شمول این کنوانسیون نسبت به هر سرزمین یاد شده در اطلاعیه یک سال یا مدت بیشتری که در آن قید شده ،
پس از تاریخ دریافت اطلاعیه توسط دبیرکل سازمان ، متوقف می شود.
ماده ۱۴-  ۱ سازمان می تواند به منظور تجدیدنظر یا اصلاح این کنوانسیون کنفرانسی برگزار نماید.
۲ -سازمان درصورت درخواست حداقل یک سوم اعضاء کنفرانسی متشکل از کشو رهای عضو این کنوانسیون به منظور
تجدید نظر یا اصلاح این کنوانسیون برگزار خواهد نمود.
ماده ۱۵ – ۱ این کنوانسیون برای نگهداری به دبیرکل سازمان تودیع می شود.
۲ -دبیرکل سازمان باید :
الف  به کلیه کشورهایی که این کنوانسیون را امضاء نموده یا به آن پیوسته اند مراتب زیر را اطلاع بدهد :
الف ۱) هر امضاء یا سپردن سند جدید به همراه تاریخ آن .
الف ۲ ) سپردن هرگونه سند انصراف از این کنوانسیون به همراه تاریخ تودیع آن .
الف ۳ ) گسترش حیطه شمول این کنوانسیون به هر سرزمینی براساس بند ( ۱) ماده ( ۱۳ ) و توقف شمول آن براساس
مفاد بند ( ۴) آن ماده به همراه تاریخی که به ترتیب فوق حیطه شمول این کنوانسیون گسترش یافته یا متوقف خواهد
شد.
ب  ارسال نسخ مصدق این کنوانسیون به کلیه کشور های امضاء کننده و همچنین کلیه کشور هایی که به این
کنوانسیون می پیوندد.
ماده ۱۶ – به محض لازم الاجرا شدن این کنوانسیون متن آن توسط دبیرکل سازمان به دبیرخانه سازمان ملل متحد
برای ثبت و انتشار براساس ماده ( ۱۰۲ ) منشور سازمان ملل متحد، فرستاده خواهد شد.
ماده ۱۷  -این کنوانسیون در یک نسخه به زبان های انگلیسی و فرانسه تنظیم شده و هر دو متن به طور یکسان معتبر
می باشد. ترجمه رسمی به زبانهای روسی و اسپانیولی نیز آماده شده و همراه با نسخه اصلی امضاء شده نگهداری
خواهد شد.
در تأیید مراتب فوق ، امضاء کنندگان زیر که بطور رسمی ، توسط دولت متبوع خود برای این منظور اختیار یافته اند، این
کنوانسیون را امضاء نموده اند.
هشتم آذرماه سال یکهزار و سیصد و چهل و هشت هجری شمسی برابر با بیست و نهم نوامبر سال یک هزار و نهصد
و شصت و نه  بروکسل .
پیوست فصل اول  مصالحه
ماده ۱ -تشریفات مصالحه باید برابر مقررات مندرج در این فصل باشد مشروط بر اینکه دو طرف مربوط تصمیم
دیگری نگرفته باشند.
ماده ۲ -۱ در اجرای ماده ( ۸) این کنوانسیون یک کمیسیون مصالحه بنا به درخواست یک عضو از عضو دیگر ،
تشکیل می شود.
۲ -تسلیم درخواست مصالحه توسط یک عضو باید شامل شرحی از موضوع به همراه ه رگونه مدارک تأیید کننده دیگر
باشد.
۳ -چنانچه تشریفات سیدگی بین دو طرف به جریان افتاده باشد هر عضو دیگری که اتباع یا اموال او تحت تأثیر همان
اقدامات واقع شده یا کشور ساحلی عضو که اقدامات مشابهی انجام داده، می تواند با دادن اطلاعیه کتبی به دو طرف
که در ابتدا جریان رسیدگی را آغاز نمود هاند، به جریان مصالحه ملحق گردد ، مگر اینکه یکی از دوطرف اخیر الذکر به
چنین الحاقی معترض باشد.
ماده ۳ -۱ کمیسیون مصالحه از سه عضو تشکیل می یابد : یک عضو توسط کشور ساحلی که اقدامات را انجام داده
معرفی شده ، یک عضو توسط کشوری که اتباع یا اموال آن تحت تأثیر آن اقدامات واقع شده معرفی می شود و عضو
سوم که ریاست کمیسیون را بر عهده خواهد داشت باتوافق دو عضو اصلی تعیین می شود.
۲ -مصالحه دهندگان باید از میان فهرستی که قبلاً برابر تشریفات مندرج در ماده ( ۴) زیر تنظیم شده، انخاب شوند.
۳ -اگر در خلال یک دوره زمانی ( ۶۰ ) روزه از تاریخ دریافت درخواست صالحه ، طرفی که چنین درخواستی از او به
عمل آمده اطلاعیه ای به طرف دیگر درخصوص مخالفت با معرفی مصالحه دهنده ای که وی مسئول انتخابش می باشد
، نداده باشد ، یا چنانچه در طول یک دوره زمانی ( ۳۰ ) روزه از تاریخ معرفی دومین نفر از اعضای کمیسیون که باید
توسط دو طرف تعیین شود ، دو مصالحه دهنده اول از طریق توافق قادر به تعیین رئیس کمیسیون نشده باشند،
دبیرکل سازمان باید بنا به درخواست هرکدام از دو طرف ، انخاب مورد لزوم را در خلال مدت ( ۳۰ ) روز به انجام رساند.
اعضای کمیسیون که بدین ترتیب تعیین می شوند باید از فهرست یاد شده در بند پیشین انتخاب شوند.
۴ -رئیس کمیسیون به هر روشی که تعیین شود، در هیچ موردی نباید دارای ملیت یکی از کشو رهای دو طرف اصلی
مصالحه بوده یا باشد.
ماده ۴ -۱ فهرست یاد شده در ماده ( ۳) فوق باید شامل اشخاص صلاحیت داری که به وسیله اعضاء تعیین شده اند
بوده و همچنین بوسیله سازمان بصورت به هنگام نگهداری شود.
هریک از اعضاء می تواند ( ۴) نفر را که لزومی ندارد حتماً از ملیت وی باشند برای درج در فهرست تعیین نماید. انتخاب
هر نفر برای مدت ( ۶) سال بوده و قابل تجدید می باشد.
۲ -درصورت فوت یا استعفای یکی از افراد مندرج در فهرست ، عضوی که چنین شخصی را معرفی نموده می تواند
جانشینی را برای مدت باقیمانده معرفی نماید.
ماده ۵ -۱ کمیسیون مصالحه آیین کار خود را که بر اساس آن در کلیه موارد رسیدگی عادلانه امکا نپذیر است تنظیم
خواهد نمود ، مگر در صورتی که دو طرف به گونه دیگری توافق کنند . کمیسیون در ارتباط با امر تحقیق و رسیدگی
باید برابر مفاد فصل سوم کنوانسیون لاهه در مورد حل و فصل مسالم تآمیز اختلافات بین المللی مصوب بیست و
ششم مهرماه سال یکهزاز و دویست و هشتاد و شش هجری شمسی برابر با هجدهم اکتبر سال یکهزار و نهصد
وهفت میلادی ، عمل نماید مگر آنکه به اتفاق آراء ، به گونه دیگری تصمیم گیری نماید.
۲ -نمایندگی دو طرف نزد کمیسیون مصالحه توسط نمایندگانی خواهد بود که وظیفه شان عمل به عنوان میانجی بین
دولت و کمیسیون می باشد، همچنین هرکدام از دو طرف می توانند از خدمات مشاوران و کارشناسانی که بوسیله دو
طرف بدین منظور معرفی شده اند بهره جویی نموده و استماع و رسیدگی به شهادت همه کسانی را که شهادت انها به
نظر آن طرف مفید می باشد را درخواست نمایند.
۳ -کمیسیون دارای این حق می باشد که از نمایندگان ، مشاوران و کارشناسان دو طرف و همچنین از اشخاص دیگر با
رضایت دولتهایشان ، درصورتی که فراخوانی آنها را مفید تشخیص دهد درخواست ادای توضیحات نماید.
ماده ۶ -تصمیمات کمیسیون مصالحه باید با اکثریت آراء گرفته شود و کمیسیون حکمی در مورد موضع اصلی اختلاف
جز با حضور همه اعضاء صادر نخواهد کرد مگر درصورتی که دو طرف به گونه دیگری توافق کنند.
ماده ۷ -دو طرف باید موجبات تسهیل کار کمیسیون مصالحه را فراهم آورده و به ویژه برابرقانون خود و با بکارگیری
کلیه امکاناتی که در اختیار دارند :
الف  اطلاعات و مدارک لازم را به کمیسیون ارائه نمایند.
ب  امکان ورود کمیسیون به قلمرو سرزمین شان برای استماع شهادت شهود یا کارشناسان و دیدن صحنه را فراهم
سازند.
ماده ۸ -وظیفه کمیسیون مصالحه روشن نمودن موضوعات مورد اختلاف ، گردآوری کلیه اطلاعات مربوط بدین
منظور ، از طریق انجام رسیدگی یا طرق دیگر و کوشش برای ایجاد مصالحه بین دو طرف می باشد. پس از رسیدگی
دعوا ، کمیسیون باید توصیه خود را که در ارتباط با موضوع بحث مناسب تشخیص داده با تعیین مدتی که بیشتر از
۹۰ ) روز نمی شود به دو طرف اعلام نماید و از دو طرف عضو خواسته شود که در خلال این مدت نظر خود را در مورد )
پذیرش یا عدم پذیرش توصیه یاد شده ، اظهار نمایند.
ماده ۹- توصیه باید با بیان دلایل همراه باشد. چنانچه توصیه ها به صورت کلی یا جزئی مبین نظر همه اعضای
کمیسیون نباشد هرکدام از مصالح هدهندگان محق خواهد بود که نظریه جداگانه ای ارائه و تسلیم نماید.
ماده ۱۰  -چنانچه تا ( ۹۰ ) روز پس از اعلام توصیه به دو طرف هیچ کدام از آنها پاسخ موافق خود را به طرف دیگر در
خصوص پذیرش آن توصیه اعلام ننموده باشند. مصالحه ناموافق تلقی می شود. همچنین اگر کمیسیون در ظرف مدت
تعیین شده در بند ( ۳) ماده ( ۳) فوق تشکیل نشده باشد، یا درصورتی که دو طرف به گونه دیگری توافق نکرده باشند
یا ، کمیسیون نتوانسته باشد توصیه خود را ظرف مدت یک سال از زمان تعیین رئیس کمیسیون ، صادر نماید ،
مصالحه موفقیت آمیزی تلقی نخواهد شد.
ماده ۱۱ – ۱ هر عضو کمیسیون برای کار خود اجرت دریافت خواهد نمود. چنین اجرتی بر اساس توافق دو طرف
تعیین می شود که مشارکت هرکدام در پرداخت اجرت به نسبت مساوی خواهد بود.
۲ -هزینه های متفرقه ناشی از انجام کار کمیسیون به همین روشن بین دو طرفت تسهیم می شود.
ماده ۱۲ – دو طرف اختلاف در هر زمان در طول روند مصالحه می توانند با توافق یکدیگر در مورد مراجعه به یک روش
رسیدگی متفاوت برای حل و فصل اختلافات تصمیم گیری نمایند.
فصل دوم  داوری
ماده ۱۳ – ۱ تشریفات داوری باید برابر مقررات مندرج در این فصل باشد ، مگر آنکه دوطرف به گونه دیگری
تصمیم گیری نمایند.
۲ -درصورت عدم موفقیت مصالحه ، درخواست داوری تنها ظرف مدت ( ۱۸۰ ) روز پس از شکست مصالحه انجام پذیرذ
می باشد.
ماده ۱۴ – دیوان داوری شامل سه عضو خواهد بود : یک داور توسط کشور ساحلی که اقدامات را انجام داده معرفی
می شود ،یک داور توسط کشوری که اتباع یا اموالش تحت تأثیر آن اقدامات واقع شده معرفی می شود و داوری دیگر
براساس توافق بین دو داور اخیر الذکر انتخاب و به عنوان رئیس دیوان داوری عمل خواهد نمود.
ماده ۱۵-  ۱ چنانچه پس از سپری شدن مدت ( ۶۰ )روز از معرفی داور دوم ، رئیس دیوان انتخاب نشده باشد، دبیرکل
سازمان بنا به درخواست هرکدام از دو طرف باید ظرف مدت ( ۶۰ ) روز بعدی چنین انتخابی را از فهرست اشخاص واجد
شرایطی که از قبل برابر مفاد ماده ( ۴) فوق تعیین شده اند، به عمل آورد. این فهرست جدای از فهرست کارشناسان
پیش بینی شده در ماده ( ۴) کنوانسیون و همچنین فهرست مصالح هدهندگان موضوع ماده ( ۴) پیوست حاضر می باشد،
هرچند نام یک شخص می تواند هم در فهرست مصالح هدهندگان و هم در فهرست داوران ، آمده باشند. با این حال
شخصی که به عنوان مصالح هدهنده در اختلاف عمل نموده نمی تواند برای همان موضوع برای عمل به عنوان داور
انتخاب شود.
۲ -چنانچه ظرف مدت ( ۶۰ ) روز از زمان دریافت درخواست، یکی از دو طرف ، عضو دیوان را که مسئولیت تعیین آن را
دارد، معرفی ننماید ، طرف دیگر می تواند مراتب را به طور مستقیم به اطلاع دبیرکل سازمان رسانده و او باید رئیس
دیوان را ظرف مدت ( ۶۰ ) روز از فهرست موضوع بند( ۱) این ماده ، انتخاب نماید.
۳- رئیس دیوان باید پس از معرفی شدن ، از طرفی که داور را تعیین ننموده ، درخواست نماید که به همان روش و
تحت همان شرایط مبادرت به انجام این کار بنماید. چنانچه طرف یاد شده اقدام به انتخاب مورد لزوم ننماید ، رئیس
دیوان باید از دبیرکل سازمان درخواست نماید که این انتخاب را برابر شرایط و ترتیب مطروح در بند پیشین به عمل
آورد.
۴ -چنانچه رئیس دیوان برابر مفاد این ماده انتخاب شود، جزدر صورت رضایت طرف یا طرف های دیگر نباید ملیت
یکی از دو طرف مربوط را دارا بوده داشته باشد.
۵ -درصورت فوت یا عدم حضور داوری که یکی از دوطرف مسئولیت انتخاب وی را داشته است ، طرف یاد شده باید
ظرف مدت( ۶۰ ) روز از تاریخ فوت یا عدم حضور نسبت به معرفی جایگزین وی اقدام نماید. اگر طرف یاد شده در مورد
معرفی داو اقدامی ننماید، داوری با حضور داوران باقیمانده به کار خود ادامه خواهد داد. در صورت فوت یا عدم حضور
رئیس دیوان ، داوری با حضور داروان باقیمانده به کارخود ادامه خواهد داد. در صورت فوت یا عدم حضور رئیس دیوان،
جانشین وی برابر مفاد ماده ( ۱۴ ) فوق تعیین شده و درصورت عدم توافق بین اعضای دیوان ظرف مدت ( ۶۰ ) روز پس
از فوت یا عدم حضور ، برابر مفاد این ماده تعیین خواهد شد.
ماده ۱۶ – چنانچه رسیدگی بین دو طرف شروع شده باشد، هر عضو دیگری که اتباع یا اموال آن تح تتأثیر همان
اقدامات واقع شده باشد، یا هر کشور ساحلی عضوی که اقدامات مشابهی را انجام داده ، می تواند با دادن اطلاعیه کتبی
به طرف هایی که در ابتدا رسیدگی را آغاز نموده اند ،به جریان رسیدگی داوری وارد شود مگر آنکه یکی از دو طرف
اخیر الذکر به چنین ورود و الحاقی معترض باشد.
ماده ۱۷  -هر دیوان داوری که برابر مقررات این پیوست تشکیل می شود، در مورد آیین رسیدگی خود تصمیم خواهد
گرفت .
ماده ۱۸ – ۱ تصمیمات دیوان در مورد آیین رسیدگی و محل تشکیل جلسات آن ، و همچنین در مورد هرگونه اختلاف
مطروح نزد ، آن باید با رأی اکثریت اعضای دیوان اتخاذ گردد ، غیبت یا امتناع از دادن رأی توسط یکی از اعضاء
دیوان که دو طرف مسئولیت انتخاب آن را داشته اند، مانعی در امر تصمیم گیری دیوان ایجاد نخواهد کرد. درصورت
تساوی آرا رأی نهایی با رئیس خواهد بود.
۲ -دو طرف باید موجبات تسهیل کار دیوان را فراهم آورده ، و بویژه برابر قوانین خود و با بکارگیری کلیه امکاناتی که
در اختیار دارند :
الف ) اطلاعات و مدارک لازم را به دیوان ارائه نمایند.
ب  )امکان ورود دیوان به قلمرو و سرزمین شان برای استماع شهادت شهود یا کارشناسان و دیدن صحنه رافراهم
سازند.
ج )غیبت یا کوتاهی درحضور توسط یک طرف مانعی بر سر راه رسیدگی ایجاد نخواهد کرد.
ماده ۱۹ – ۱ حکم دیوان باید با شرح دلایل همراه باشد. حکم دیوان نهایی و غیرقابل پژوهش خواهد بود. دو طرف
باید فوری حکم دیوان را اجرا نمایند.
۲ -هر اختلافی که در ارتباط باتفسیر و اجرای حکم دیوان بین و طرف ایجاد شود می تواند توسط هرکدام از دو طرف
برای قضاوت به دیوانی که حکم راصادر نموده و در صورت عدم امکان چنین امری ، به دیوان دیگری که بدین منظور
و به همان روش دیوان اولیه تشکیل می شود ، ارجاع شود.
پروتکل مربوط به مداخله در دریاهای آزاد درصورت بروز آلودگی ناشی از موادی غیر از نفت ( مصوب ۱۳۵۲ هجری
شمسی برابر با ۱۹۷۳ میلادی )
کشور های عضو پروتکل حاضر ،
انعقاد یافته در « مداخله در دریاهای آزاد درصورت بروز سوانح آلودگی نفتی » که عضو کنوانسیون بین المللی مربوط به
بروکسل به تاریخ هشتم آذرماه سال یکهزار و سیصد و چهل و هشت هجری شمسی برابر با بیست و نهم نوامبر سال
یکهزار و نهصد و شصت و نه میلادی ، می باشند.
با درنظر گرفتن قطعنامه همکاری های بین المللی در مورد مواد آلود هکننده غیر از نفت مصوب کنفرانس حقوقی
. ( بین المللی درخصوص خسارت آلودگی دریایی ( ۱۳۴۸ ) برابر با ( ۱۹۶۹
و با امعان نظر به اینکه متعاقب قطعنامه فوق ، سازمان مشورتی بین الدولی دریانوردی اقدامات خود را در مورد کلیه
جنبه های آلودگی ناشی از موادی غیر از نفت تشدید نموده است، به قرار زیر توافق نموده اند.
ماده ۱ -۱ اعضای این پروتکل می توانند به دنبال بروز یک سانحه دریایی و یا اعمال مرتبط با چنین سانحه ای که به
صورت منطقی می توان انتظار داشت به پیامدهای زیانبار عمده ای منجر شود ، در صورت لزوم به منظور جلوگیری ،
کاهش یا رفع خطرات شدید وقریب الوقوع نسبت به خط ساحلی یا منافع مربوط خود ناشی از آلودگی یا تهدید به
آلودگی به وسیله موادی غیر از نفت ، اقداماتی را در دریاهای آزاد به عمل آورند.
مورد اشاره در بند ( ۱) عبارتند از :

۲-« موادی غیر از نفت »
الف  موادی که در فهرست تعیین شه توسط یک نهاد صلاحیت دار برگزیده به وسیله سازمان نام برده شده اند که
فهرست مزبور به این پروتکل پیوست خواهد شد. و
ب  سایر موادی که احتمال ایجاد خطر برای سلامت انسان ، آسیب رساندن به منابع زنده و حیات دریایی، صدمه زدن
به تسهیلات رفاهی و یا ایجاد اختلال در سایر بهره برداری های مشروع از دریا را دارای می باشد.
۳ – هرگاه یک کشور عضو مداخله کننده در ارتباط با یکی از مواد مورد اشاره در جزء (ب) بند ( ۲) فوق اقدامی را به
عمل آورد. آن عضو موظف است ثابت نماید که آن ماده تحت شرایط موجود در زمان مداخله منطقاً می توانسته خطر
شدید و قریب الوقوعی ایجاد نماید که مشابه خطر ایجاد شده توسط هریک از مواد یاد شده در فهرست مورد اشاره در
جزء (الف) بند ( ۲) فوق می باشد.
ماده ۲ -۱ مفاد بند ( ۲) ماده ( ۱) و مواد ( ۲) تا ( ۸) کنوانسیون مربوط به مداخله در دریاهای آزاد درصورت بروز سوانح
آلودگی نفتی مصوب ۱۳۴۸ هجری شمسی برابر با ۱۹۶۹ میلادی و پیوست آن که مربوط به نفت می شود . نسبت به
موارد مورد اشاره در ماده ( ۱) پروتکل حاضر نیز قابل اعمال می باشد.
۲ -از نظر پروتکل حاضر ، فهرست کارشناسان مورد اشاره در بند (ج) مواد ( ۳) و ( ۴) کنوانسیون به گونه ای بسط خواهد
یافت که کارشناسان صلاحیت دار برای ارائه مشاوره در ارتباط با موادی غیر از نفت را نیز ، شامل شود. معرفی اسامی
نامزدهای این فهرست می تواند توسط کشور های عضو سازمان و کشور های عضو پروتکل حاضر به عمل آید.
ماده ۳ – ۱  فهرست مورد اشاره در جر (الف) بند ( ۲) ماده ( ۱) به وسیله نهاد صلاحیت دا تعیین شده از طرف سازمان ،
نگهداری خواهد شد.
۲ -هرگونه اصلاحیه فهرست پروتکل حاضر که توسط یک عضو پیشنهاد شده باشد. به سازمان تسلیم خواهد شد و
بوسیله سازمان ، حداقل سه ماه قبل از رسیدگی توسط نهاد صلاحیتدار، در میان کلیه اعضای سازمان و اعضای
پروتکل حاضر پخش می شود.
۳ -اعضای پروتکل حاضر اعم از اینکه عضو سازمان باشند یا نباشند استحقاق شرکت در جریان بررسی توسط نهاد
صلاحیت دار را خواهند داشت.
۴ -اصلاحیه ها تنها توسط اکثریت دو سوم اعضای حاضر و رأی دهنده این پروتکل به تصویب خواهد رسید.
۵ -چنانچه اصلاحیه ای برابر بند ( ۴) فوق تصویب شود این اصلاحیه توسط سازمان برای پذیرش به کلیه اعضای
پروتکل حاضر ، ابلاغ خواهد شد.
۶ -اصلاحیه مزبور در پایان مدت شش ماه پس از ابلاغ آن ، پذیرفته شده تلقی خواهد شد مگر آنکه در خلال آن
مدت توسط حداقل یک سوم از اعضای پروتکل حاضر اعتراضی در مورد این اصلاحیه به سازمان اعلام شده باشد.
۷ -اصلاحیه ای که طبق بند ( ۶) فوق پذیرفته شده تلقی گردیده است سه ماه پس از پذیرش آن برای کلیه اعضاء
پروتکل حار ، به استثنای اعضایی که اطلاعیه ای مبنی بر عدم پذیرش اصلاحیه مزبور صادر نمود هاند، لازم الاجرا
خواهد بود.
ماده ۴ -۱ پروتکل حاضر برای امضاء توسط کشور هایی که کنوانسیون مورد اشاره در ماده ( ۲) را امضاء نموده یا به آن
پیوسته اند همچنین برای هر کشوری که به حضور در کنفرانس بین المللی در مورد آلودگی دریایی ۱۳۵۲ برابر با ۱۹۷۳
دعوت شده ، مفتوح می باشد.
۱۳۵۳ هجری شمسی ، برابر با ۱۵ ژانویه ۱۹۷۴ میلادی تا ۳۱ دسامبر ۱۹۷۴ /۱۰/ ۱۳۵۲ تا ۱۰ /۱۰/ پروتکل از تاریخ ۲۵
در مقر سازمان برای امضاء مفتوح خواهد ماند.
۲ – با رعایت بند ( ۴) این ماده پروتکل حاضر منوط به تصویب ، پذیرش یا تأیید کشور های امضاء کننده آن خواهد بود.
۳ – با رعایت بند( ۴) این پروتکل برای الحاق توسط کشور هایی که آن را امضاء ننموده اند، مفتوح خواهد بود.
۴ – پروتکل حاضر تنها توسط کشور هایی که کنوانسیون مورد اشاره در ماده ( ۲) را تصویب ، پذیرش یا تأیید نموده و یا
به آن پیوسته اند می تواند مورد تصویب ، پذیرش ، تأیید یا الحاق قرار گیرد.
ماده ۵ – ۱ تصویب، پذیرش ، تأیید ، یا الحاق با سپردن سند رسمی به همین مضمون به دبیرکل سازمان ، رسمیت
خواهد یافت .
۲ – هرگونه سند تصویب ، پذیرش ، تأیید یا الحاق ، که پس از لازم الاجرا شدن هر اصلاحیه پروتکل حضر در ارتباط با
کلیه کشور های تعاهد موجود یا پس از تکمیل کلیه اقدامات ضروری برای لازم الاجرا شدن اصلاحیه در ارتباط با کلیه
کشور های عضو موجود ، سپرده شده ، شامل پروتکل تغییر یافته توسط اصلاحیه تلقی خواهد شد.
ماده ۶ – ۱ پروتکل حاضر در نودمین روز پس از تاریخی که در آن پانزده کشور، اسناد تصویب ، پذیرش ، تأیید یا
الحاق را به دبیرکل سازمان سپرده باشند لاز مالاجرا خواهد شد ، اگر چه پروتکل حاضر تا قبل از لاز مالاجرا شدن
کنوانسیون مورد اشاره در ماده ( ۲) لازم الاجرا نخواهد شد.
۲ – برای هر کشوری که بعداً پروتکل را مورد تصویب، پذیرش یا تأیید قرار داده و یا بدان ملحق شود ، پروتکل حاضر
در نودیمن روز پس از سپردن سند مقتضی توسط چنین کشوری ، لازم الاجرا خواهد شد.
ماده ۷ – ۱ پروتکل حاضر می تواند توسط هر عضوی در هر زمان پس از تاریخ لازم الاجرا شدن پروتکل برای آن
متعاهد مورد انصراف قرار گیرد.
با تسلیم سندی بدین مضمون به دبیر کل سازمان، رسمیت خواهد یافت .

۲-« انصراف »
پس از یک سال یا مدت طولانی تری که در سند انصراف بدان تصریح شده ،

۳-از زمان تسلیم سند « انصراف »
انصراف به دبیر کل سازمان، رسمیت خواهد یافت .
۴ -انصراف از کنوانسیون مورد اشاره در ماده ( ۲) توسط یک عضو به معنی انصراف از پروتکل حاضر توسط آن عضو
تلقی خواهد شد. چنین انصرافی در همان روز رسمیت یافتن انصراف از کنوانسیون برابر بند ( ۳) ماده ( ۱۲ ) آن
کنوانسیون رسمیت خواهد یافت.
ماده ۸  -۱ کنفرانسی به منظور تجدیدنظر یا اصلاح پروتکل حاضر می تواند توسط سازمان برگزار شود.
۲ – سازمان بنا به تقاضای حداقل یک سوم کشو رهای متعاهد به پروتکل حاضر، کنفرانسی از کشور های عضور ا برای
تجدیدنظر یا اصلاح آن تشکیل خواهد داد.
ماده ۹ -۱ پروتکل حاضر به دبیرکل سازمان سپرده خواهد شد.
۲ -دبیر کل سازمان باید :
الف ) به کلیه کشور هایی که پروتکل حاضر را امضاء نموده یا به آن ملحق شده اند مراتب زیر را اطلاع بدهد:
۱- هر امضاء یا سپردن سند جدید به همراه تاریخ آن .
۲- تاریخ لازم الاجرا شدن پروتکل حاضر .
۳ -سپردن هرگونه سند انصراف از پروتکل حاضر به همراه تاریخی که در آن انصراف رسمیت خواهد یافت .
۴- هرگونه اصلاحیه پروتکل حاضر یا پیوست آن و هرگونه اعتراض یا اعلام عدم پذیرش اصلاحیه های یاد شده .
ب ) نسخ برابر با اصل پروتکل حاضر را به کلیه کشور هایی که پروتکل حاضر را امضاء نموده یا به آن ملحق شد هاند
ارسال نماید.
ماده ۱۰ – به محض اینکه پروتکل حاضر لازم الاجرا شود ، یک نسخه برابر با اصل آن توسط دبیرکل سازمان برای
ثبت و انتشار برابر ماده ( ۱۰۲ ) منشور سازمان ملل متحد ، به دبیرخانه سازمان ملل متحد ارسال خواهد شد.
ماده ۱۱-  پروتکل حاضر در یک نسخه اصلی به زبان های انگلیسی ، فرانسه ، روسی و اسپانیایی تنظیم شده است که
هر چهار متن به طور یکسان معتبر می باشد.
در تأیید مراتب فوق ، امضاء کنندگان زیر که به گونه مقتضی برای این منظور اختیار یافته اند، پروتکل حاضر را امضاء
نموده اند.
لندن به تاریخ یازدهم آبان ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و دو هجری شمسی برابر با دوم نوامبر یکهزار و نهصد و
هفتاد و سه .
ضمیمه
فهرست مواد تعیین شده توسط کمیته حفاظت از محیط زیست
دریایی سازمان طبق جز الف بند ۲ ماده ۱ پروتکل
۱ نفت ( هنگام حمل به صورت فله )
محلولهای آسفالتی
مواد ترکیبی
پس ماند های پودری
اضافات گازوئیل با نقطه جوش متوسط
نفت
تصفیه شده
ترکیبات حاوی نفت خام
نفت سنگین
روغن خوشبو کننده ( به جز روغن نباتی )
مواد ترکیبی
روغن معدنی
روغن نفوذ کننده
روغن دوک
روغن توربین
مواد حاصل از تقطیر
کازوئیل با نقطه جوش متوسط
ترکیبات فلشد فید
گازوییل
رقیق شده
بنزین های ترکیبی
سوخت الکیلی
سوختهای با کیفیت بهبودیافته
سوخت پلیمری
بنزینها
روغن سرسیلندر (طبیعی )
اتوموتیو ( نوعی بنزین )
سوخت هواپیما
با نقطه جوش متوسط
انواع سوخت جت
سوخت جت ۱ ، ( نفت سفید )
، سوخت جت ۳
، سوخت جت ۴
سوخت جت ۵ ، ( نفت سفید ، سنگین )
سوخت جت با درجه اکتان بالا
حلال معدنی
نفتا
حلال
حلالهای حاصل از پالایش
برشهای حاصل از نقطیر
۲ مواد مضر
استیک انیدرید
استن
استون سیانوهیدرین
اکرولین
اکریلونیتریل
آلدرین
آلیل ایزوتیوسیانیت
فسفید آلومینیوم
( % آمونیاک ( مایع ۲۸
فسفات آمونیوم
امیل مرکاپتان
آنیلین
آنیلین هیدروکلراید
ترکیبات آنتی موآن
ترکیبات ارسنیک
آترازین
متیل آزین فسفات ( گوتین )
آزید باریم
سیانید باریم
اکسید باریم
بنزن
ایزومرهای هگزاکلرید بنزن (لیندن)
بنزیدین
بریلیم ( به صورت پودر)
برم
سیانید برموبنزیل
نرمال بوتیل اکریلات
اسید بوتیریک
اسید کاکودیلیک
ترکیبات کادمیوم
کارباریل ( سوین )
دی سولفید کربن
تتراکلرید کربن
کلردان
کلرواستن
کلرواستوفنون
کلرودی نیتروبنزن
کلروفرم
کلروهیدرین ها ( خام )
کلروپیکرین
اسید کرومیک (تری اکسید کروم )
کوکولوس (جامد)
ترکیبات مس
کرزول ها
دی آمین اتیلن مس
ترکیبات سیانید
برمید سیانوژن
کلید سیانوژن
د.د.ت
دی کلروانیلین ها
دی کلروبنزن
دی آلدرین
دی متوآت (سیگون)
(% دی متیل آمین (مایع ۴۰
دی نیتروانیلین ها
۴ و ۶ دی نیتروارتوکروزل
دینیتروفنل ها
اندوسولفان (تیودان)
اندرین
اپی کلروهیدرین
اتیل برمواستیت
اتیلن کلروهیدرین ( ۲ ، کلرو ، اتانول )
اتیلین دی کلراید
استات فنتین (خشک)
اسید فلئوسیکلیک
هپتاکلر
هکزاکلروبنزن
هکزااتیل تترافسفات
اسید هیروسیانیک
(% اسیدهیدروفلیوریک (مایع ۴۰
ایزوپرن
ترکیبات سرب
( BHC لیدن ( گامگزان
مالاتون
ترکیبات جیوه
متیل الکل
متیل کلراید
مولاس ها
نفتالین (حل شده )
نفتیل تیوره
(% اسید نیتریک ( ۹۰
روغن
پاراتن
پاراتون
فنل
اسید فسفریک
فسفروس (طبیعی)
پلی هالوژنت فنیل ها
سدیم پنتاکلروفنات
استیرن مونومر
تولوئن
دی ایزوسیانیت تولوئن
توگزافن
فسفات تری تولیل (تری کرزیل فسفات )
۵  تی ، ۴ ، ۲
۳ گازهای مایع ( هنگام حمل بصورت فله )
استالدئید
آمونیاک آنیدروس
بوتادین
بوتان
ترکیب بوتان و پروپان
بوتیلن ها
کلرین
دی متیل آمین
اتیل کلراید
اتان
اتیلن
اکسید اتیلن
(LNG) متان
ترکیب متیل استیلن پروپادین
متیل برمید
متیل کلرید
پروپان
پروپیلن
وینیل کلرید مونومر
انیدروس هیدروژن کلرید
اندروس هیدروژن فلیورید
دی اکسید سولفور
۴مواد رادیواکتیو
مواد رادیو اکتیو شامل عناصر و ترکیب هایی می شوند که ایزوتوپ های آنها مشمول الزامات بخش ۸۳۵ مقررات حمل
بی خطر مواد رادیواکتیو ، نسخه تجدید نظر شده ۱۹۷۳ ، منتشره توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی، می باشند ولی
همچون مواد قابل فیزیون یا مواد حمل شده B و نوع A محدود به این مواد نیستندو می توان آنها را در بست ههای نوع
طبق ترتیبات خاص مانند مواد زیر نگهداری یا حمل نمود.
اورانیوم ۲۳۵ پلوتونیم ۲۳۹ رادیوم ۲۲۶ سزیم ۱۳۷ کبال
ت