این کلیسا متعلق به ارمنیانی است که در زمان صفویه به سنندج مهاجرت نمودند اما پس از انقلاب اسلامی به مرور از جمعیت مسیحیان سنندج به شدت کاسته شد و امروز این مکان در کنج زمان محبوس شده و کسی سراغی از آن نمی گیرد.
به گزارش«محبت نیوز» این بنا در “آغه زمان” که محله ای مسیحی نشین محسوب می شد قرار دارد. اواخر صفویه در زمان حکومت شاه عباس دوم هنگامی که ارامنه توسط دولت عثمانی به ایران تبعید شدند، گروهی از آنها در شهر سنندج ساکن شدند و در آن زمان والیان اردلان برای مسیحیان تبعیدی این کلیسا را ساختند. شیوه ساخت و نوع معماری کلیسای سنندج تحت تاثیر معماری سبک اصفهانی است و تلفیقی از نماسازی سبک بومی مانند طاق نما و ستون های آجری در آن به کار رفته که به فرم مشعل در بخش فوقانی به صورت سه ترکی آجرکاری شده است.
همچنین خطوط عمودی در نمای بیرونی ساختمان تاکید بر ارتفاع کلیساست. در گل دسته ناقوس کلیسا کاشی های معقلی و گره چینی قابل ملاحظه است.
حیاط کلیسا در قسمت غربی قرار دارد، در آن درختان گردو، گل‌های رز قرمز و حوض بزرگی در قسمت جنوبی نمایان است.
حجاری سنگ های سردر ورودی که دارای نقش گل لوتوس و ترنج است، کار استادان سنندجی است. این کلیسا دارای قناتی فعال است و آب نمای زیبایی نیز در داخل حیاط آن در ضلع جنوبی دیده می شود.
در سالن بسیار بزرگ این کلیسا با ۱۰ ستون، ستون‌هایی که اگر دو مرد دستان خود را به دور آن حلقه کنند، نمی‌تواند دستان همدیگر را بگیرند وجود دارد. در قسمت انتهایی سالن کلیسا تصویر بزرگی از عیسی مسیح و مجسمه‌ای از مریم به رنگ آبی و چند فانوس در طاق‌های اطراف عکس‌ها قرار دارد.
مسئول حفظ ابنیه‌های میراث فرهنگی کردستان نیز در مورد این کلیسای قدیمی گفته است: این بنای تاریخی با مساحت بیش از یک‌هزار و ۲۰۰ متر مربع تنها کلیسا در سطح استان است.به گفته وی، ۲ مقبره داخل سالن کلیسا وجود دارد که به احتمال زیاد مربوط به کشیشان آن است.
همچنین کارشناس میراث فرهنگی استان کردستان، با بیان اینکه به طور تقریبی قدمت این بنا به بیش از ۲۵۰ سال پیش برمی‌گردد، ادامه داد: از معمار بنا اطلاع خاصی در دست نیست، فقط یکی از متولیان این بنا به نام «توماس مسیحی» تا ۱۳سال پیش در سنندج زندگی می‌کرد.
شیوه‌ی ساخت و نوع معماری کلیسای سنندج تحت‌تأثیر معماری سبک اصفهانی قرار گرفته و تلفیقی از نماسازی سبک بومی مانند طاق‌نما و ستون‌های آجری در آن به کار رفته است.
این کارشناس افزود: چون هم‌اکنون مسیحیان در شهر سنندج زندگی نمی‌کنند، مراجعه‌کننده‌ی مسیحی به این بنا بسیار کاهش یافته است!
به گفته خادم این کلیسا، سالانه به جز عده ای توریست و مسافر و برخی اوقات هم مردم سنندج که برای دیدن کلیسا به اینجا می آیند دیگر کسی از مسیحیان به اینجا نمی آید و متأسفانه میراث فرهنگی هم سالهاست که این کلیسا را فراموش کرده و به فکر تعمیر و نگهداری آن نیست.
