این بند در یک سالن بزرگ قرار داشته و به صورت کوپهبندی با دیوارهای کوتاه به ۸ اتاق تقسیم شده است. معمولا در هر اتاق حدودا ۳۰ زندانی با ۱۶ تخت وجود دارند که نصف آنها به صورت کفخواب بسر میبرند و عملا جایی برای استراحت آنها، در طول شبانه روز وجود ندارد.
آمار این بند جدودا ۲۰۰ زندانی میباشد. برای این زندانیان تنها پنج دستشویی وجود دارد که چند ماهی است دو دستشویی آن به طور کلی خراب شده و قابل استفاده نیست. در این بند سه حمام وجود دارد و از چند هفته پیش آب گرم قطع شده و زندانیان مجبورا با آب سرد استحمام کنند.
محل ساختمان بند زنان در زندان مرکزی ارومیه
در این بند برخلاف بندهای دیگر زندان، آشپزخانه اختصاصی برای پخت و پز وجود ندارد و زندانیان مجبورند که از غذای بیکیفیت زندان استفاده کنند. با توجه به اینکه آشپزخانه زندان، توسط زندانیان بند کارگری اداره میشود و کنترلی خاصی بر کار آنها وجود ندارد غذای بیکیفیت و غیربهداشتی آماده میشود. همچنین به دلیل بالابودن قیمت خوراکیهای کنسروی در فروشگاه زندان، زندانیانی که امکان خرید ندارند مجبورند از غذای موجود در زندان استفاده کنند و تعداد زندانیانی که روزانه دچار مسمومیت غذایی میشوند افزایش پیدا کرده است.
ملاقات زندانیان با اعضای خانوادهشان هر ماه فقط یک بار به مدت بیست دقیقه میباشد و برای تحویل وسایل ارسالی خانوادههایشان اکثرٲ با مشکل مواجە میشوند و بە بهانە نیاز به نامه کتبی رئیس زندان، از تحویل وسایل منع میشوند و در این خصوص کارشکنیهای بسیار دیدە میشود.
یکی از اصلیترین مشکلات زندانیان، امکانات محدود بهداری زندان میباشد. سهمیه نوبت رسیدگی به بند زنان، ماهی یک بار است و با توجه به ظرفیت بالای زندانیان و امکانات محدود، پزشک عمومی بهداری تنها اقدام به معاینه کرده و نهایتٲ امکان تجویز داروهای مسکن را دارد. دندانپزشک نیز هر ۶ ماه یک بار امکان رسیدگی به زنان زندانی را دارد و کسانی هم که دندانهایشان دچار مشکل میشود باید چندین ماە در نوبت قرار گیرند و درد را تحمل نمایند. همچنین به دلیل آنکه در میان زندانیان، کسانی هستند که به بیمارهای ایدز و هپاتیت مبتلا هستند و خطر انتقال آن از طریق وسایل دندانپزشکی امکان پذیر است بنابراین بسیاری از زندانیان در این خصوص احتیاط کردە و خود را سالها با داروی مسکن درمان میکنند. در مورد سایر پزشکان متخصص، سالی یک بار با حضور در بهداری، انبوه زندانیان را ویزیت میکنند.
همچنین اعزام زندانیان با بیماریها و ناراحتیهای سخت به بیمارستان خارج از زندان تنها باید با دستور دادستان و رئیس زندان امکانپذیر میباشد و برای گرفتن موافقت آنان نیز باید چندین ماه در انتظار ماند. در این میان زندانیان محکوم به قصاص و اعدام از هر گونه رسیدگی پزشکی در بیمارستان خارج از زندان محروم میباشند.
در این بند پنج کودک نیز به همراه مادرانشان در زندان بسر میبرند و با توجه به شلوغی و کثیفی این بند، کودکان در معرض بیمارهای مختلفی از جملە: بیماری های گوارشی و پوستی قرار میگیرند و بیشتر شبها به دلیل ناخوش احوالی و گریه کودکان، خواب و آرامش از زندانیان سلب میشود.
بیشتر زنان این زندان به اتهاماتی همچون خرید و فروش مواد مخدر، رابطە نامشروع، کلاهبداری، سرقت، قتل عمد و غیر عمد بازداشت شدهاند.
در این بند محبت محمودی که در ۱۷مین سال حبس بسر میبرد، با سابقهترین زندانی محبوس در ابن بند میباشد. همچنین در این بند دو زندانی به نامهای چنار صالحی و بسنا صادقی به اتهام جرایم مواد مخدری به اعدام محکوم شدهاند.
حداقل ۷ زن زندانی دیگر به نامهای آراسته رنجبر، نازدار وطن خواه، تهمینه دانش، فریده حسنپور، شلیر خسروی، زینب سکانوند و سمیه ابراهیمزاده به اتهام قتل عمد به قصاص محکوم شده و حکم همه آنها در دیوان عالی کشور تایید شده است و هر لحظه احتمال اجرای حکم آنان وجود دارد.
در میان این زندانیان زینب سکانوند در زمان بازداشت زیر ۱۸ سال سن داشته و پس از انتشار گزارشی در بارە وی، به دلیل فشارهای نهادهای بین المللی مدافع حقوق بشر، اجرای حکم ایشان به صورت موقت متوقف شده است ولی همچنان خطر اجرای حکم وجود دارد.
بر اساس این گزارش زنان محبوس در این بند از شرایط مطلوبی برخوردار نیستند و بدین جهت بخش قابل توجهی از آنان دچار مشکلات متعددی هستند و بی توجهی دولت و مسئولین زندان در این خصوص با انتقاد جدی روبروست.